ป่วยแบบไหนถึงต้องให้น้ำเกลือ

เมื่อร่างกายร้องขอ: ไขข้อข้องใจเกี่ยวกับการให้น้ำเกลือ

น้ำเกลือ หรือสารน้ำทางหลอดเลือดดำ (Intravenous fluids หรือ IV fluids) เป็นภาพที่คุ้นตาในโรงพยาบาล หลายคนอาจเข้าใจว่าการให้น้ำเกลือเป็นเพียงการเติมน้ำให้ร่างกาย แต่ความจริงแล้วมันมีความซับซ้อนและสำคัญมากกว่านั้น การให้น้ำเกลือเป็นการรักษาทางการแพทย์ที่จำเป็น โดยเฉพาะเมื่อร่างกายไม่สามารถรับสารอาหารและน้ำได้อย่างเพียงพอทางปกติ

การขาดน้ำเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้แพทย์ต้องพิจารณาให้น้ำเกลือ แต่การขาดน้ำนั้นไม่ได้หมายถึงเพียงแค่ความกระหายน้ำธรรมดา มันอาจเกิดจากหลายสาเหตุและมีหลายระดับความรุนแรง หากการขาดน้ำรุนแรง ร่างกายจะไม่สามารถทำงานได้อย่างปกติ ส่งผลกระทบต่ออวัยวะสำคัญต่างๆ และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้

อาการใดบ้างที่บ่งบอกว่าอาจจำเป็นต้องให้น้ำเกลือ?

อาการต่อไปนี้บ่งบอกว่าคุณอาจจำเป็นต้องได้รับการประเมินจากแพทย์เพื่อพิจารณาการให้น้ำเกลือ:

• อาการขาดน้ำอย่างรุนแรง: อาการเช่น ปัสสาวะน้อยลงหรือไม่มีปัสสาวะ ปากแห้ง ผิวหนังแห้งและเหี่ยวย่น เวียนศีรษะ ความดันโลหิตต่ำ หมดสติ ซึ่งอาจเกิดจากการเสียเหงื่อมากเกินไป อาเจียน ท้องเสีย หรือการไม่ดื่มน้ำเพียงพอเป็นเวลานาน
• อาเจียนและท้องเสียอย่างรุนแรงและต่อเนื่อง: การสูญเสียของเหลวและเกลือแร่จากการอาเจียนและท้องเสียอย่างรุนแรง อาจทำให้ร่างกายขาดน้ำอย่างรวดเร็ว จำเป็นต้องได้รับการรักษาด้วยน้ำเกลือเพื่อทดแทนของเหลวที่สูญเสียไป
• ภาวะช็อก (Shock): ภาวะช็อกเป็นภาวะฉุกเฉินที่ร่างกายขาดเลือดไปเลี้ยงอวัยวะสำคัญ อาจเกิดจากการเสียเลือด การติดเชื้อรุนแรง หรือภาวะอื่นๆ การให้น้ำเกลือเป็นส่วนสำคัญในการรักษาภาวะช็อกเพื่อเพิ่มปริมาณเลือดและรักษาความดันโลหิต
• ไข้สูงและการคายน้ำ: ไข้สูงทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำและเกลือแร่ผ่านทางเหงื่อ หากไข้สูงนานหรือรุนแรง อาจจำเป็นต้องให้น้ำเกลือเพื่อป้องกันการขาดน้ำ
• การผ่าตัดใหญ่หรือบาดแผลรุนแรง: การผ่าตัดหรือบาดแผลรุนแรงอาจทำให้สูญเสียเลือด การให้น้ำเกลือช่วยทดแทนของเหลวที่สูญเสียไป และช่วยรักษาสมดุลของเกลือแร่ในร่างกาย
• ผู้ป่วยที่ไม่สามารถรับประทานอาหารหรือเครื่องดื่มได้: ผู้ป่วยที่หมดสติ มีอาการทางเดินอาหารรุนแรง หรือมีปัญหาในการกลืน อาจจำเป็นต้องได้รับน้ำเกลือเพื่อให้ได้รับสารอาหารและของเหลวที่จำเป็น

น้ำเกลือไม่ใช่ยาครอบจักรวาล การให้น้ำเกลือเป็นเพียงวิธีการรักษาหนึ่งวิธี แพทย์จะพิจารณาเลือกชนิดและปริมาณของน้ำเกลือที่เหมาะสมกับสภาพร่างกายและอาการของผู้ป่วยแต่ละราย การได้รับน้ำเกลืออย่างไม่ถูกต้องอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ดังนั้นจึงควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมเสมอ อย่าพยายามรักษาตัวเองด้วยการให้น้ำเกลือโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้ความเข้าใจเบื้องต้นเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ หากคุณมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับสุขภาพของคุณ โปรดปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์เสมอ