ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงในข้อใด ที่ทำให้ผู้ป่วยเบาหวานมีอาการรุนแรง (coma) ถึงแก่ชีวิตได้

ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงที่นำไปสู่ภาวะโคม่าและเสียชีวิตในผู้ป่วยเบาหวาน: เหนือกว่าภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ

แม้ว่าภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia) จะเป็นภาวะแทรกซ้อนที่รู้จักกันดีและเป็นอันตรายถึงชีวิตในผู้ป่วยเบาหวาน นำไปสู่ภาวะโคม่าและเสียชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที แต่ความจริงแล้ว ยังมีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ที่ร้ายแรงไม่แพ้กัน และอาจนำไปสู่ผลลัพธ์เดียวกัน บทความนี้จะขยายความถึงภาวะแทรกซ้อนเหล่านั้น โดยเน้นให้เห็นภาพที่ครอบคลุมกว่าเพียงแค่ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำเพียงอย่างเดียว

1. ภาวะน้ำตาลในเลือดสูงอย่างรุนแรง (Hyperglycemic Hyperosmolar State, HHS) และภาวะคีโตแอซิโดซิส (Diabetic Ketoacidosis, DKA): ทั้งสองภาวะนี้เป็นภาวะแทรกซ้อนเฉียบพลันที่อันตราย เกิดจากการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดที่ไม่ดี แตกต่างกันที่กลไกการเกิด แต่มีผลลัพธ์ที่คล้ายคลึงกัน คือ นำไปสู่ภาวะโคม่าและเสียชีวิตได้

• DKA: เกิดขึ้นบ่อยในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 1 ร่างกายขาดอินซูลินอย่างรุนแรง ทำให้ร่างกายเผาผลาญไขมันเพื่อสร้างพลังงาน ส่งผลให้เกิดสารคีโตนในเลือดสูง เป็นกรด ทำให้ร่างกายอยู่ในภาวะกรดเกิน นำไปสู่การสูญเสียน้ำและอิเล็กโทรไลต์ ทำให้หมดสติ ชัก และเสียชีวิตได้

• HHS: พบได้บ่อยในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ระดับน้ำตาลในเลือดสูงมาก ร่างกายพยายามขับน้ำตาลออกทางปัสสาวะ ทำให้สูญเสียน้ำและอิเล็กโทรไลต์อย่างรุนแรง นำไปสู่ภาวะขาดน้ำอย่างร้ายแรง ทำให้เกิดอาการมึนงง อ่อนเพลีย และอาจเข้าสู่ภาวะโคม่าได้ ความรุนแรงของ HHS อาจไม่แสดงอาการชัดเจนเท่า DKA จึงมักถูกวินิจฉัยช้า เพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต

2. ภาวะแทรกซ้อนทางหลอดเลือด: โรคเบาหวานเรื้อรังทำให้เกิดการเสื่อมสภาพของหลอดเลือด ทั้งหลอดเลือดขนาดใหญ่และขนาดเล็ก นำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงต่างๆ เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และภาวะไตวาย ภาวะเหล่านี้หากรุนแรงพอ อาจทำให้หมดสติ และเสียชีวิตได้ แม้จะไม่ใช่ภาวะโคม่าในรูปแบบเดียวกับ DKA หรือ HHS แต่ก็เป็นสาเหตุการเสียชีวิตในผู้ป่วยเบาหวานที่สำคัญ

3. การติดเชื้อรุนแรง: ผู้ป่วยเบาหวานมีภูมิคุ้มกันบกพร่องกว่าคนทั่วไป มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อสูง หากเกิดการติดเชื้อร้ายแรง เช่น ปอดบวม เยื่อหุ้มสมองอักเสบ หรือการติดเชื้อในกระแสเลือด อาจนำไปสู่ภาวะช็อก หมดสติ และเสียชีวิตได้

สรุปได้ว่า ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำเป็นเพียงหนึ่งในหลายๆ ภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรง ที่สามารถนำไปสู่ภาวะโคม่าและเสียชีวิตในผู้ป่วยเบาหวาน การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างเคร่งครัด การดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่อง และการพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพเป็นประจำ เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งที่จะช่วยลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้ และช่วยเพิ่มโอกาสในการมีชีวิตที่ยืนยาวและมีคุณภาพสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับสุขภาพ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเสมอ