อาการของโรคถุงน้ําในสมองมีอะไรบ้าง

ถุงน้ำในสมอง: สัญญาณเตือนที่ต้องสังเกต และความแตกต่างตามช่วงวัย

“ถุงน้ำในสมอง” หรือทางการแพทย์เรียกว่า “ภาวะโพรงสมองคั่งน้ำ (Hydrocephalus)” เป็นภาวะที่น้ำไขสันหลัง (Cerebrospinal Fluid – CSF) ซึ่งปกติจะไหลเวียนและดูดซึมในสมองและไขสันหลัง เกิดการสะสมมากเกินไป ทำให้เกิดแรงดันภายในกะโหลกศีรษะเพิ่มขึ้น แรงดันนี้ส่งผลกระทบต่อการทำงานของสมอง และแสดงอาการออกมาในรูปแบบต่างๆ ที่อาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล โดยเฉพาะอย่างยิ่งตามช่วงวัย

อาการที่ควรระวัง: สัญญาณเตือนทั่วไป

ถึงแม้ว่าอาการของถุงน้ำในสมองจะมีความหลากหลาย แต่ก็มีสัญญาณเตือนบางอย่างที่ควรสังเกต และหากพบอาการเหล่านี้ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยอย่างละเอียด:

• ปวดศีรษะเรื้อรัง: อาการปวดศีรษะที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งและรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตอนเช้า อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงแรงดันในสมองที่เพิ่มขึ้น
• คลื่นไส้และอาเจียน: อาการคลื่นไส้และอาเจียน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีอาการปวดศีรษะร่วมด้วย อาจเป็นสัญญาณเตือนของแรงดันในสมองที่สูงขึ้น
• มองเห็นภาพซ้อน หรือการมองเห็นผิดปกติ: แรงดันในสมองที่เพิ่มขึ้น อาจส่งผลกระทบต่อเส้นประสาทที่ควบคุมการมองเห็น ทำให้เกิดภาพซ้อน มองเห็นไม่ชัด หรือมีความผิดปกติอื่นๆ ในการมองเห็น
• ซึมลง ง่วงซึม: อาการซึมลงผิดปกติ ง่วงซึมมากกว่าปกติ หรือสับสน อาจเป็นสัญญาณว่าสมองกำลังถูกกดทับ
• ปัญหาด้านความสมดุลและการทรงตัว: การเดินเซ การทรงตัวไม่ดี อาจเป็นผลมาจากแรงดันในสมองที่ส่งผลกระทบต่อส่วนที่ควบคุมการเคลื่อนไหว

ความแตกต่างของอาการตามช่วงวัย: สิ่งที่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษ

นอกเหนือจากอาการทั่วไปที่กล่าวมาข้างต้น อาการของถุงน้ำในสมองอาจมีความแตกต่างกันไปตามช่วงวัย:

• ในทารกและเด็กเล็ก:
  • ศีรษะขยายใหญ่ผิดปกติ: กระหม่อม (ช่องว่างระหว่างกระดูกกะโหลกศีรษะ) ยังไม่ปิดสนิท ทำให้ศีรษะสามารถขยายใหญ่ขึ้นได้เร็วกว่าปกติ
  • กระหม่อมโป่ง: กระหม่อมที่ควรจะเรียบ กลับโป่งนูนขึ้นมา
  • เส้นเลือดดำบนศีรษะขยายใหญ่: มองเห็นเส้นเลือดดำบนศีรษะชัดเจนมากขึ้น
  • ร้องกวนผิดปกติ: ร้องไห้งอแงมากกว่าปกติ อาจเป็นสัญญาณของอาการปวดศีรษะ
  • เบื่ออาหาร: ไม่สนใจอาหาร หรืออาเจียนบ่อยครั้ง
  • พัฒนาการช้า: พัฒนาการทางด้านร่างกายและจิตใจช้ากว่าเด็กในวัยเดียวกัน
• ในเด็กโตและผู้ใหญ่:
  • ปัญหาด้านความจำ: ความจำเสื่อม หลงลืม
  • ปัญหาด้านสมาธิ: ขาดสมาธิ ไม่สามารถจดจ่อกับสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้นาน
  • ปัญหาด้านการเรียนรู้: เรียนรู้ช้ากว่าปกติ
  • การเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรม: หงุดหงิดง่าย อารมณ์แปรปรวน
• ในผู้สูงอายุ:
  • ปัญหาด้านการเดิน: เดินช้า เดินเซ เดินลำบาก
  • ปัญหาการควบคุมกระเพาะปัสสาวะ: ปัสสาวะบ่อย กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
  • ความจำเสื่อม: อาการคล้ายภาวะสมองเสื่อม (Dementia)

สิ่งสำคัญที่สุดคือการสังเกต

การสังเกตอาการผิดปกติใดๆ ที่เกิดขึ้นกับตนเองหรือคนใกล้ชิดเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง หากพบอาการที่น่าสงสัย ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที การรักษาที่รวดเร็วและเหมาะสม จะช่วยลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อน และช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้

ข้อควรจำ: ข้อมูลในบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลเบื้องต้นเท่านั้น ไม่สามารถใช้แทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัยหรือกังวล ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและการวินิจฉัยที่ถูกต้องเหมาะสม