เลือดเข้มข้นเท่าไหร่ถึงจะบริจาคได้

ความเข้มข้นของเลือด: ปัจจัยสำคัญสู่การบริจาคโลหิตที่ปลอดภัยและมีคุณภาพ

การบริจาคโลหิตถือเป็นการให้ที่ยิ่งใหญ่ เป็นการต่อชีวิตและช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ที่กำลังต้องการโลหิตเพื่อการรักษาพยาบาล แต่ก่อนที่จะก้าวเท้าเข้าสู่ห้องบริจาคโลหิต สิ่งสำคัญคือการเตรียมร่างกายให้พร้อม และหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่มักถูกละเลยคือ ความเข้มข้นของเลือด

ทำไมความเข้มข้นของเลือดจึงสำคัญ? โลหิตที่มีความเข้มข้นเหมาะสม บ่งบอกถึงปริมาณเม็ดเลือดแดงที่เพียงพอ ซึ่งเม็ดเลือดแดงมีหน้าที่หลักในการนำพาออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย หากโลหิตมีความเข้มข้นต่ำ (ภาวะโลหิตจาง) การบริจาคโลหิตอาจทำให้ผู้บริจาคเกิดอาการอ่อนเพลีย หน้ามืด หรือเป็นลมได้ นอกจากนี้ โลหิตที่มีความเข้มข้นต่ำอาจไม่สามารถนำไปใช้ในการรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพเท่าที่ควร

แล้วความเข้มข้นของเลือดเท่าไหร่ถึงจะบริจาคได้? โดยทั่วไปแล้ว เกณฑ์ขั้นต่ำของความเข้มข้นของเลือด (วัดจากค่าฮีโมโกลบิน) ที่กำหนดโดยสภากาชาดไทย คือ:

• ผู้ชาย: ฮีโมโกลบินไม่ต่ำกว่า 13.0 กรัมต่อเดซิลิตร (g/dL)
• ผู้หญิง: ฮีโมโกลบินไม่ต่ำกว่า 12.5 กรัมต่อเดซิลิตร (g/dL)

ค่าเหล่านี้อาจมีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้ตรวจคัดกรองก่อนการบริจาคโลหิต แต่โดยรวมแล้ว เกณฑ์นี้เป็นมาตรฐานที่ใช้กันโดยทั่วไป

นอกเหนือจากการเตรียมตัวตามคำแนะนำเบื้องต้น (พักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำเยอะๆ หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และคาเฟอีน ทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง) มีอะไรที่ควรทราบเพิ่มเติมเพื่อเพิ่มโอกาสในการบริจาคโลหิตหรือไม่?

• การตรวจสุขภาพเป็นประจำ: การตรวจสุขภาพประจำปีจะช่วยให้เราทราบถึงสุขภาพโดยรวมของตนเอง รวมถึงค่าความเข้มข้นของเลือด หากพบว่ามีภาวะโลหิตจาง จะได้ปรึกษาแพทย์เพื่อทำการรักษาและปรับปรุงให้ดีขึ้นก่อนการบริจาคโลหิต
• การเสริมธาตุเหล็ก: หากทราบว่าตนเองมีแนวโน้มที่จะมีภาวะขาดธาตุเหล็ก (เช่น ผู้หญิงที่มีประจำเดือนมาก หรือผู้ที่รับประทานอาหารมังสวิรัติ) อาจพิจารณาเสริมธาตุเหล็กตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร
• การหลีกเลี่ยงยาบางชนิด: ยาบางชนิดอาจส่งผลต่อความเข้มข้นของเลือด หรือมีผลข้างเคียงที่ทำให้ไม่เหมาะสมกับการบริจาคโลหิต ควรแจ้งให้เจ้าหน้าที่ทราบถึงยาที่กำลังรับประทานก่อนการบริจาคโลหิต
• การบริจาคโลหิตอย่างสม่ำเสมอ: การบริจาคโลหิตอย่างสม่ำเสมอ (ตามระยะเวลาที่กำหนด) จะช่วยกระตุ้นให้ร่างกายสร้างเม็ดเลือดแดงใหม่ ซึ่งอาจส่งผลให้ความเข้มข้นของเลือดดีขึ้น

การบริจาคโลหิตเป็นเรื่องที่น่ายกย่อง แต่การเตรียมความพร้อมของร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการดูแลความเข้มข้นของเลือดให้เหมาะสม เป็นสิ่งสำคัญที่ไม่อาจละเลย เพื่อให้การบริจาคโลหิตเป็นไปอย่างปลอดภัยและมีคุณภาพ ส่งผลดีต่อทั้งผู้ให้และผู้รับ

ดังนั้น ก่อนตัดสินใจบริจาคโลหิต อย่าลืมใส่ใจสุขภาพและดูแลความเข้มข้นของเลือดให้พร้อม เพื่อให้การให้ครั้งนี้เป็นการให้ที่ยิ่งใหญ่และมีความหมายอย่างแท้จริง