G6PD แพ้ กลิ่น อะไรบ้าง

G6PD: ภัยเงียบจากกลิ่นฉุน

โรค G6PD (Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase Deficiency) เป็นภาวะทางพันธุกรรมที่ส่งผลต่อเอนไซม์ G6PD ซึ่งมีหน้าที่ปกป้องเซลล์เม็ดเลือดแดงจากความเครียดออกซิเดชัน เมื่อผู้ป่วยโรค G6PD สัมผัสกับสารกระตุ้นบางชนิด อาจทำให้เซลล์เม็ดเลือดแดงแตกตัว ทำให้เกิดภาวะโลหิตจางเฉียบพลันได้ ซึ่งอาจส่งผลร้ายแรงถึงชีวิตได้

กลิ่นอันตรายสำหรับผู้ป่วย G6PD

กลิ่นฉุนบางชนิดสามารถกระตุ้นการแตกตัวของเซลล์เม็ดเลือดแดงในผู้ป่วยโรค G6PD ได้ ได้แก่

• กลิ่นฉุน/แรง: ควันบุหรี่ กลิ่นควันไฟ ควันรถยนต์

• ลูกเหม็น (แนฟทาลีน): ใช้กันแมลงในตู้เสื้อผ้า

• ยาฆ่าแมลง: ใช้กำจัดแมลงในบ้าน

• สีทาบ้าน: โดยเฉพาะสีน้ำมันที่มีส่วนผสมของทินเนอร์

• ทินเนอร์: ใช้สำหรับเจือจางสี

• น้ำมันก๊าด: ใช้สำหรับจุดตะเกียง

• การบูร: ใช้ดับกลิ่นและกันแมลง

• ยาหม่องบางชนิด: โดยเฉพาะยาหม่องที่มีส่วนผสมของเมนทอล

• สเปรย์ปรับอากาศ: โดยเฉพาะสเปรย์ที่มีกลิ่นฉุนแรง

• น้ำหอมฉุน: โดยเฉพาะน้ำหอมที่มีส่วนผสมของกลิ่นซิตรัส

• อาหารบางประเภท: เช่น ถั่วปากอ้า

อาการที่ต้องระวัง

เมื่อผู้ป่วยโรค G6PD สัมผัสกับสารกระตุ้นเหล่านี้ อาจเกิดอาการต่างๆ ได้ดังนี้

• ปัสสาวะเข้มสีคล้ายน้ำโคล่า

• ตัวซีด

• เหนื่อยล้า

• ใจสั่น

• ปวดท้อง

• คลื่นไส้

• อาเจียน

• ม้ามโต

การป้องกันและรักษา

การป้องกันที่ดีที่สุดสำหรับผู้ป่วยโรค G6PD คือการหลีกเลี่ยงสารกระตุ้นเหล่านี้ หากพบว่ามีอาการผิดปกติหลังสัมผัสกับกลิ่นเหล่านี้ ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที

การรักษาภาวะโลหิตจางเฉียบพลันในผู้ป่วยโรค G6PD มีดังนี้

• ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ

• ให้เลือดทดแทนในกรณีที่จำเป็น

• ให้ยากระตุ้นการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง

ข้อควรระวัง

• ผู้ป่วยโรค G6PD ควรแจ้งแพทย์ เภสัชกร และทันตแพทย์เกี่ยวกับภาวะที่เป็น เพื่อหลีกเลี่ยงการได้รับสารกระตุ้น

• ควรพกบัตรประจำตัวผู้ป่วยโรค G6PD เพื่อให้ง่ายต่อการแจ้งบุคลากรทางการแพทย์ในกรณีฉุกเฉิน

• ผู้ที่มีอาการผิดปกติหลังสัมผัสกับกลิ่นควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาที่เหมาะสม

โรค G6PD เป็นภาวะที่รักษาไม่ได้ แต่สามารถป้องกันและควบคุมได้ด้วยการหลีกเลี่ยงสารกระตุ้นและสังเกตอาการผิดปกติ หากมีข้อสงสัยหรือพบอาการผิดปกติ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่ถูกต้อง