คันตามตัว แก้ยังไง

คันทั้งตัว แก้ไขอย่างไรดี? ค้นหาสาเหตุและวิธีบรรเทาอาการอย่างถูกต้อง

อาการคันตามตัวเป็นอาการที่พบได้บ่อย อาจเป็นเพียงอาการเล็กน้อยที่หายไปเอง หรืออาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคผิวหนังบางชนิดที่ต้องการการรักษาอย่างถูกต้อง ความรำคาญจากอาการคันนั้นไม่เพียงแต่ทำให้ไม่สบายตัว แต่ยังส่งผลกระทบต่อการนอนหลับและคุณภาพชีวิตได้อีกด้วย ดังนั้น การเข้าใจสาเหตุและวิธีการแก้ไขอย่างถูกวิธีจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

สาเหตุของอาการคันตามตัว มีหลากหลาย ได้แก่:

• ผิวแห้ง: เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด โดยเฉพาะในสภาพอากาศแห้งหรือหลังอาบน้ำร้อน ผิวที่แห้งจะขาดความชุ่มชื้น ทำให้เกิดอาการคันและระคายเคือง
• โรคผิวหนังอักเสบ: เช่น โรคภูมิแพ้ผิวหนัง (Eczema), โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis), โรคผิวหนังอักเสบจากการสัมผัสสารระคายเคือง (Contact dermatitis) ซึ่งล้วนแต่มีอาการคันเป็นอาการเด่น
• การติดเชื้อ: เช่น เชื้อรา (Fungal infection), เชื้อแบคทีเรีย, หรือปรสิต เช่น หมัด เห็บ ไรฝุ่น ซึ่งจะทำให้เกิดอาการคันอย่างรุนแรง อาจมีผื่นแดงหรือตุ่มหนองร่วมด้วย
• แมลงกัดต่อย: การถูกแมลงต่างๆ กัดต่อยจะทำให้เกิดอาการคัน บวมแดง บางรายอาจมีอาการแพ้รุนแรงได้
• ความเครียด: ความเครียดสามารถกระตุ้นให้เกิดอาการคันได้ โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวบอบบางแพ้ง่าย
• โรคระบบต่างๆ: บางครั้ง อาการคันอาจเป็นอาการแสดงของโรคระบบอื่นๆ เช่น โรคไต โรคตับ หรือโรคเบาหวาน

วิธีบรรเทาอาการคัน:

ก่อนอื่น ควรพยายามระบุสาเหตุของอาการคันให้ได้ หากเกิดจากผิวแห้ง สามารถแก้ไขได้ด้วยวิธีง่ายๆ ดังนี้:

• อาบน้ำอุ่น: หลีกเลี่ยงน้ำร้อนจัด เพราะจะยิ่งทำให้ผิวแห้งมากขึ้น
• ใช้สบู่อ่อนๆ: เลือกใช้สบู่หรือเจลอาบน้ำที่อ่อนโยนต่อผิว ปราศจากสารเคมีที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง
• ทาครีมบำรุงผิว: หลังอาบน้ำควรทาโลชั่นหรือครีมบำรุงผิวที่มีส่วนผสมของมอยส์เจอไรเซอร์ เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิว เช่น ครีมที่มีส่วนผสมของเซราไมด์หรือกรดไฮยาลูโรนิก
• ใช้อาหารเสริม: การรับประทานอาหารเสริมที่มีส่วนประกอบของวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็นสำหรับผิวหนัง อาจช่วยเพิ่มความแข็งแรงและลดอาการคันได้ แต่ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนรับประทาน

วิธีที่อาจช่วยบรรเทาอาการคันชั่วคราว (ควรใช้ร่วมกับการแก้ไขสาเหตุ):

• ข้าวโอ๊ตบดละเอียด: นำข้าวโอ๊ตบดละเอียดผสมน้ำอุ่น อาบหรือแช่ตัว ช่วยลดอาการคันและบรรเทาอาการอักเสบได้
• น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น: ทาบางๆ บริเวณที่คัน ช่วยให้ผิวชุ่มชื้นและลดการระคายเคือง ควรเลือกใช้น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็นคุณภาพดี

เมื่อใดควรพบแพทย์?

หากอาการคันไม่ดีขึ้นภายใน 2 สัปดาห์ มีอาการรุนแรง มีผื่นแดง บวม หรือมีแผล หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ไข้ ควรไปพบแพทย์ผิวหนังเพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาที่ถูกต้อง แพทย์จะสามารถระบุสาเหตุของอาการคันและให้คำแนะนำในการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงการใช้ยา ยาปฏิชีวนะ หรือยาอื่นๆ ที่จำเป็น

ข้อควรระวัง: การใช้ยาทาหรือยารับประทานเพื่อบรรเทาอาการคัน ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร การรักษาตัวเองอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่ใช่คำแนะนำทางการแพทย์ หากมีข้อสงสัยหรืออาการผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเสมอ