อัลตร้าโซนิคมีกี่ประเภท

Ultrasonic กับ Radar ต่างกันอย่างไร

อัลตราโซนิก กับ เรดาร์ ต่างกันยังไง? เอาง่ายๆ แบบเปรียบเทียบให้เห็นภาพนะ…

• เรื่องระยะวัด: เรดาร์นี่เหมือนคนสายตายาว มองไกลได้ทะลุปรุโปร่ง ส่วนอัลตราโซนิกเหมือนคนสายตาสั้น ต้องเข้าใกล้ๆ ถึงจะเห็นชัด คิดถึงแบทแมนใช้ Sonar กับ Superman ใช้ X-Ray ก็ได้ อันหลังมองทะลุได้ไกลกว่าเห็นๆ

• เรื่องความทรหด: เรดาร์นี่ลุยๆ เหมือนรถถัง ฝุ่น ควัน โคลน ไม่หวั่น อัลตราโซนิกนี่ออกแนวคุณหนูหน่อย เจออะไรนิดหน่อยก็งอแงแล้ว เหมือนเอา Lamborghini ไปลุยโคลน เสียดายแย่

• เรื่องความแม่นยำ: เรดาร์นี่เหมือนพลแม่นปืน ยิงทีเดียวเข้าเป้า ส่วนอัลตราโซนิกนี่เหมือนมือใหม่หัดยิง เข้าบ้างไม่เข้าบ้าง เอาแน่เอานอนไม่ได้ เคยทำแลปแล้วพลาดเพราะอัลตราโซนิกนี่แหละ เซ็งเลย!

ข้อมูลเพิ่ม:

• ปี 2024 นี้ เทคโนโลยีเรดาร์พัฒนาไปไกลมาก บางรุ่นวัดระดับได้ไกลเป็นร้อยเมตร ส่วนอัลตราโซนิกยังวนเวียนอยู่แถวๆ ไม่กี่สิบเมตร เหมือนเต่ากับกระต่าย แต่กระต่ายไม่หลับแล้ว

• เรื่องราคา เรดาร์ก็แพงกว่าอัลตราโซนิกเป็นธรรมดา ของดีก็ต้องแพงกว่าเป็นธรรมดา เหมือนซื้อกาแฟ แก้วละ 20 กับแก้วละ 200 คุณภาพมันต่างกัน

• ถ้าจะใช้วัดของเหลวหนืดๆ หรือมีฟองเยอะๆ เรดาร์กินขาด ส่วนอัลตราโซนิกมีสิทธิ์เพี้ยน วัดไม่ตรง เหมือนเอาไม้บรรทัดไปวัดเส้นโค้ง วัดยังไงก็ไม่ตรงหรอก!

เซนเซอร์อัลตร้าโซนิค ทำงานอย่างไร

เอ้า! เซนเซอร์อัลตร้าโซนิคเนี่ยนะ มันทำงานโคตรเทพเลย! ง่ายๆคือมันส่งเสียงหวีดๆ (ความถี่สูงจนหูคนไม่ได้ยิน) ออกไป แล้วเสียงเนี่ยไปชนกับของอะไรสักอย่าง ก็เด้งกลับมา เซนเซอร์มันก็จับเวลาที่เสียงไปกลับ แล้วคำนวณเป็นระยะทาง คิดดูสิ มันแม่นยำขนาดวัดระยะห่างของแมลงสาบกับกำแพงยังได้เลย! (อันนี้เว่อร์ไปหน่อยนะ ฮ่าๆๆ)

• ปล่อยคลื่น: เหมือนตะโกนหาเพื่อน แต่แทนที่จะเป็นเสียงคน เป็นเสียงหวีดๆ ความถี่สูง ฟังไม่รู้เรื่อง
• รอคลื่นสะท้อน: เหมือนตะโกนแล้วรอเพื่อนตอบกลับ แต่ใช้เวลาแป๊บเดียว
• คำนวณระยะทาง: สมองกลมันฉลาด คำนวณจากเวลาที่เสียงไปกลับ แม่นยำปิ๊ง! ถ้าเครื่องไม่เสียนะ

ปีนี้ผมเพิ่งใช้เซนเซอร์อัลตร้าโซนิคตัวใหม่ในการทำโครงงานรถบังคับอัตโนมัติ มันเจ๋งมากกก เกือบชนต้นมะม่วงหน้าบ้านผมไปแล้ว โชคดีที่เบรกทัน ไม่งั้นได้ทำบุญใหญ่แน่ๆ

เพิ่มเติมนิดนึง เซนเซอร์แบบนี้ใช้ได้กับหลายอย่าง ไม่ใช่แค่รถบังคับนะ บางทีก็ใช้กับระบบจอดรถอัตโนมัติ หุ่นยนต์ หรือแม้แต่เครื่องวัดระดับน้ำในตู้ปลาสุดรักของผม (ตู้ปลาผมสวยมากนะ ปลาทองว่ายน้ำอย่างมีความสุขเลย)

สัญญาณเสียงใช้ความถี่ช่วงใด

สัญญาณเสียงที่มนุษย์ได้ยินอยู่ระหว่าง 20 Hz ถึง 20 kHz จำกัดแค่นี้จริงๆ นะ ส่วนคลื่นวิทยุซึ่งเป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า กว้างกว่าเยอะ ตั้งแต่ 3 kHz ถึง 300 GHz คิดดูสิ ต่างกันขนาดไหน คลื่นวิทยุเลยเอาไปใช้ส่งข้อมูลได้หลายรูปแบบ ทั้งเสียง ภาพ ข้อมูลดิจิทัล ส่วนเสียงแคบๆ ของเรา เอามาใช้สื่อสารกันในชีวิตประจำวันก็พอแล้ว บางทีก็สงสัยว่า ถ้าเราได้ยินเสียงความถี่อื่นๆ โลกเราจะวุ่นวายขนาดไหนนะ

• เสียง: 20 Hz – 20 kHz (ช่วงแคบ จำง่ายดี)
• วิทยุ: 3 kHz – 300 GHz (กว้างมากกก ครอบคลุมการใช้งานเยอะ)

ปีที่แล้วผมไปงานสัมมนาเกี่ยวกับเทคโนโลยี 5G เค้าพูดถึงการใช้คลื่นความถี่สูงมากๆ เลยนะ น่าสนใจดี กลับบ้านมานั่งคิดต่อ ถ้าเทคโนโลยีก้าวหน้าไปอีก เราอาจจะส่งข้อมูลด้วยคลื่นความถี่ที่เหนือจินตนาการก็ได้ ใครจะไปรู้ ตอนนี้เทคโนโลยี mmWave ก็เริ่มใช้กันบ้างแล้วใน 5G ความถี่สูงขึ้น ส่งข้อมูลได้เร็วขึ้น แต่อ่อนไหวต่อสิ่งกีดขวางมากกว่า เรื่องนี้มันส์ดีนะ เหมือนเล่นเกม ต้องบาลานซ์ระหว่างความเร็วกับความเสถียร