Photoelectric Sensor ทํางานอย่างไร

เซ็นเซอร์ ตรวจจับวัตถุ ทำงานยังไง

เซ็นเซอร์? แม่งก็แค่ตาอีกแบบ

มันจับความต่าง แสง, เงา, แรงกด, ความร้อน เหี้ยไรพวกนี้ พอมีอะไรเปลี่ยน มันก็ส่งสัญญาณ

• แสง: อินฟราเรด, เลเซอร์ สะท้อนกลับมา บอกระยะ
• เสียง: อัลตราโซนิก เหมือนค้างคาว จับความถี่
• แรง: กดปุ๊บ ไฟติด จบ
• ความร้อน: IR ตรวจจับอุณหภูมิ ร้อนเกินไปก็ร้อง
• สนามแม่เหล็ก: โลหะผ่าน ก็รู้

สรุป มันแค่ “เห็น” ในแบบของมัน แล้วส่งสัญญาณบอก

เซนเซอร์ตรวจจับวัตถุ มีกี่ประเภท

กี่ประเภท? เยอะแยะไปหมด แต่หลักๆก็พวกนี้แหละ

• แสง: โฟโต้เซลล์นั่นแหละ พวกเลเซอร์ก็ใช้แสง เรื่องแสงสว่างฉันเชี่ยวชาญ
• ใกล้ๆ: แบบไม่ต้องสัมผัส ใช้สนามแม่เหล็กหรือไฟฟ้า คิดเองเอาแล้วกัน ไม่ต้องอธิบายละเอียด
• อัลตราโซนิก: คลื่นเสียง วัดระยะได้ด้วย ใช้ในรถยนต์รุ่นใหม่ๆ ปีนี้เห็นใช้เยอะขึ้น
• ภาพ: กล้องไง AI ช่วยประมวลผล เห็นภาพชัดเจนกว่าตาเปล่าอีก

เพิ่มเติมเล็กน้อย: ปีนี้เทคโนโลยีเซนเซอร์ก้าวหน้าขึ้นมาก ลองไปค้นคว้าเองดูก็ได้ แต่ที่บอกไปก็ครอบคลุมพอควรแล้ว ไม่ต้องถามมาก

เซ็นเซอร์ตรวจจับวัตถุ มีกี่แบบ

เซ็นเซอร์ตรวจจับวัตถุมีหลายประเภท ขึ้นอยู่กับหลักการทำงานและวัตถุประสงค์การใช้งาน ลองพิจารณาแบบหลักๆ ดังนี้ โลกของเทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงเร็วมาก ข้อมูลอาจล้าสมัยได้ง่าย ต้องติดตามความก้าวหน้าอยู่เสมอ นั่นแหละเสน่ห์ของมัน

• เซ็นเซอร์ตรวจจับวัตถุแบบอินฟราเรด (Infrared Sensor): หลักการทำงานคือการตรวจจับความร้อน เหมาะกับการตรวจจับการเคลื่อนไหวในระยะใกล้ มักใช้ในระบบรักษาความปลอดภัย เช่น ระบบแจ้งเตือนการบุกรุก หรือในระบบอัตโนมัติ เช่น ระบบเปิด-ปิดไฟอัตโนมัติ ความแม่นยำขึ้นอยู่กับคุณภาพและรุ่นของเซ็นเซอร์ บางรุ่นอาจมีข้อจำกัดในเรื่องสภาพแวดล้อม เช่น แสงแดดจัด

• เซ็นเซอร์อัลตราโซนิก (Ultrasonic Sensor): ใช้คลื่นเสียงความถี่สูงในการตรวจจับระยะทางและวัตถุ มีความสามารถในการตรวจจับวัตถุในระยะไกลกว่าแบบอินฟราเรด และไม่ค่อยได้รับผลกระทบจากแสง แต่ความแม่นยำอาจต่ำกว่า ใช้ในระบบจอดรถอัตโนมัติ หรือหุ่นยนต์ เป็นต้น ผมเคยใช้ในโครงการหุ่นยนต์เก็บขยะ ปี 2566 ประสิทธิภาพค่อนข้างดีทีเดียว

• เซ็นเซอร์ตรวจจับภาพ (Image Sensor/Camera): ใช้กล้องและการประมวลผลภาพ เป็นเทคโนโลยีที่มีความซับซ้อนและแม่นยำสูง สามารถระบุชนิดและลักษณะของวัตถุได้ มีราคาสูงกว่าแบบอื่นๆ แต่ให้ข้อมูลที่ละเอียดมาก ใช้ในระบบขับขี่อัตโนมัติ หรือระบบตรวจสอบคุณภาพสินค้า ฯลฯ ปัจจุบัน Deep Learning ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพอย่างมาก

• เซ็นเซอร์ LiDAR (Light Detection and Ranging): ใช้หลักการส่งแสงเลเซอร์และวัดเวลาที่แสงสะท้อนกลับมา ให้ข้อมูล 3 มิติ มีความแม่นยำสูง มักใช้ในรถยนต์ไร้คนขับ หรือการสำรวจพื้นที่ เทคโนโลยีนี้กำลังพัฒนาอย่างต่อเนื่อง น่าสนใจทีเดียว

  การเลือกใช้เซ็นเซอร์ขึ้นอยู่กับความต้องการ งบประมาณ และสภาพแวดล้อมการใช้งาน แต่ละประเภทมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกัน ต้องศึกษาให้ดีก่อนตัดสินใจ การเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม เปรียบเสมือนการเลือกใช้เครื่องมือที่ถูกต้อง เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุด อย่างที่เขาว่า “ใช่คนใช่เครื่องมือ” นี่แหละครับ ปรัชญาเล็กๆ ของผม

Proximity มีกี่ประเภท

เอ่ออออ…เรื่องพร็อกซิมิตี้เซ็นเซอร์นี่นะ ฉันเคยใช้ตอนทำโปรเจคจบปีที่ ม.เกษตร ปี 66 จำได้ว่าปวดหัวมากกกก ตอนนั้นต้องใช้เซ็นเซอร์ตรวจจับระยะห่างของชิ้นงาน เลือกอยู่นาน สุดท้ายก็ลงตัวที่แบบความจุไฟฟ้า เพราะมันไวดี ราคาไม่แพงเว่อร์เกินไป ใช้กับวัสดุหลายชนิดได้ด้วย ตอนนั้นทำงานกับพวกแผ่นอะคริลิค เลยโอเคเลย

จำได้ว่าหาข้อมูลอยู่หลายวัน เว็บไซต์ต่างประเทศเยอะมาก อ่านจนตาจะปิด แต่ก็ได้ความรู้เยอะนะ สรุปได้ประเภทหลักๆ แบบนี้แหละ

• แบบความจุไฟฟ้า (Capacitive): นี่แหละที่ฉันใช้ ไว ดี ราคาไม่แรงมาก ตรวจจับได้หลายวัสดุ แต่ไม่เหมาะกับของเหลวมากนักนะ
• แบบอัลตราโซนิก (Ultrasonic): อันนี้ไม่ค่อยได้ใช้ เพื่อนในกลุ่มใช้ มันตรวจจับระยะไกลได้ดี แต่ก็กินพลังงานมากกว่าแบบความจุ แล้วก็ไม่ค่อยเที่ยงตรงเท่าไหร่ ถ้ามีสิ่งกีดขวางเยอะๆ ก็มีปัญหา
• แบบเหนี่ยวนำ (Inductive): อันนี้ก็อีกแบบ ใช้กับโลหะโดยเฉพาะ ไว แม่น แต่ใช้กับวัสดุอื่นไม่ได้เลย

จำได้ว่าตอนนั้นเครียดมาก โค้ดไม่ทำงาน เซ็นเซอร์ก็มีปัญหา เกือบทำไม่เสร็จแล้ว แต่สุดท้ายก็ผ่านไปได้ ดีใจมากกกก ตอนนี้ก็จบไปแล้ว หายเครียดแล้ว 5555

อ้อ ลืมบอกไป ยังมีแบบอื่นๆ อีกนะ แต่น้อยกว่าสามแบบหลักที่บอกไปเยอะ ไม่ค่อยได้เจอในงานจริงเท่าไหร่ ตอนนั้นก็เลยไม่ศึกษาละเอียด ขอโทษด้วยนะ จำรายละเอียดไม่ได้แล้ว สมองล้ามากกกกกก

Proximity มีกี่ชนิด

Proximity หรือ “ระยะห่าง” ในการสื่อสาร มี 4 แบบหลักๆ ซึ่งแต่ละแบบก็มี “ฟีล” ที่ต่างกันออกไปนะ

• ระยะใกล้ชิด (Intimate Distance): 0-45 ซม. อันนี้คือระยะสำหรับคนที่เราไว้ใจมากๆ แบบคนในครอบครัว หรือแฟนอะไรงี้ การรุกล้ำระยะนี้กับคนที่ไม่สนิท อาจทำให้เค้ารู้สึกไม่สบายใจได้นะ
• ระยะส่วนตัว (Personal Distance): 45 ซม.-1.2 เมตร เป็นระยะที่เราใช้คุยกับเพื่อน หรือคนที่รู้จักพอสมควร การรักษาระยะนี้เป็นการให้เกียรติพื้นที่ส่วนตัวของกันและกัน
• ระยะสังคม (Social Distance): 1.2-3.6 เมตร อันนี้เป็นระยะที่ใช้ในการทำงาน หรือคุยกับคนที่ไม่สนิทมากนัก เป็นระยะที่ทำให้รู้สึกเป็นทางการ และรักษาระยะห่างที่เหมาะสม
• ระยะสาธารณะ (Public Distance): 3.6 เมตรขึ้นไป ระยะนี้มักใช้ในการพูดในที่สาธารณะ หรือการปราศรัย เป็นระยะที่ทำให้ผู้พูดดูน่าเชื่อถือ และเข้าถึงคนจำนวนมากได้

การเลือกใช้ระยะห่างที่เหมาะสม เป็นศิลปะอย่างนึงของการสื่อสารเลยนะ บางทีเราก็ต้องสังเกตสถานการณ์ และคู่สนทนาด้วย จะได้ไม่ “โป๊ะ” หรือทำให้เค้ารู้สึกอึดอัด

เกร็ดเล็กน้อย: เคยสังเกตไหมว่าเวลาเราคุยกับเพื่อนสนิท เราจะชอบยืนใกล้ๆ กัน? หรือเวลาคุยกับหัวหน้า เราจะรักษาระยะห่างมากกว่าปกติ? นั่นแหละ คือพลังของ Proximity ที่เราอาจไม่ได้ใส่ใจ แต่มันมีผลต่อความรู้สึกและการสื่อสารของเราจริงๆ

เซ็นเซอร์ตรวจจับการเคลื่อนไหว ทำงานยังไง

เซ็นเซอร์จับความเคลื่อนไหวเนี่ยนะ? มันเหมือนยามขี้เซาที่คอยสอดส่องทุกฝีก้าว…แต่ฉลาดกว่าเยอะ!

หลักการทำงานง่ายๆ (แต่ไม่ง่ายขนาดนั้น): มันปล่อยคลื่น (เช่น อินฟราเรด, ไมโครเวฟ, หรืออัลตราโซนิก) ออกไป แล้วรอฟังเสียงสะท้อนกลับมา ถ้ามีอะไร “งุบงิบ” ขยับเขยื้อน คลื่นมันก็จะเปลี่ยนไป ไอ้เซ็นเซอร์ตัวดีก็จะ “เอ๊ะ! มีอะไรแอบย่อง” แล้วก็ส่งสัญญาณไปบอกเจ้านาย (ซึ่งก็คือระบบควบคุมต่างๆ)

• คลื่นสารพัด: ไม่ใช่แค่คลื่นวิทยุนะจ๊ะ มีทั้งอินฟราเรด (แบบที่รีโมททีวีใช้), ไมโครเวฟ (แบบเดียวกับเตาอบ), อัลตราโซนิก (แบบที่ค้างคาวใช้)…เลือกใช้ตามความเหมาะสม!
• สัญญาณไฟฟ้า: พอคลื่นมัน “เอ๊ะ” ได้ เซ็นเซอร์ก็จะแปลงไอ้ความ “เอ๊ะ” นั้นเป็นสัญญาณไฟฟ้า…เหมือนนักแปลภาษาที่เก่งกาจ!
• ซอฟต์แวร์สุดฉลาด: ไอ้สัญญาณไฟฟ้านี่แหละที่จะถูกส่งไปให้ซอฟต์แวร์ประมวลผล…ประมาณว่า “มีคนเดินผ่านหน้าต่างตอนตี 3…ส่งเสียงปลุกไหมนะ?”
• สั่งการตามใจ: หลังจากประมวลผลเสร็จ ซอฟต์แวร์ก็จะสั่งการ…เปิดไฟ, ส่งเสียงเตือน, โทรแจ้งตำรวจ…แล้วแต่จะตั้งโปรแกรมไว้!

เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย: เซ็นเซอร์บางตัวฉลาดล้ำ สามารถแยกแยะได้ว่าไอ้ที่เดินผ่านหน้าต่างน่ะ…หมาแมว หรือโจร! (แต่บางทีก็พลาด…แจ้งเตือนเพราะใบไม้ร่วงก็มี!)