ทำไมคนท้องต้องอวก

ทำไมต้องอ้วกตอนท้อง: เรื่องจริงที่ (คุณแม่) ต้องเจอ และวิธีรับมือ

อาการคลื่นไส้อาเจียน หรือที่เรียกกันติดปากว่า “แพ้ท้อง” เป็นเพื่อนที่ไม่ได้รับเชิญของว่าที่คุณแม่หลายท่าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ อาการนี้สร้างความทรมานให้กับคุณแม่ได้ไม่น้อย บางคนแค่คลื่นไส้เล็กน้อย แต่บางคนถึงขั้นอาเจียนอย่างหนักจนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน คำถามคือ ทำไมถึงต้องอ้วกตอนท้อง? และเราจะรับมือกับมันได้อย่างไร?

ฮอร์โมนที่ผันผวน: ต้นเหตุสำคัญของอาการแพ้ท้อง

สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียนในช่วงตั้งครรภ์ คือ การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกาย โดยเฉพาะฮอร์โมน Human Chorionic Gonadotropin (hCG) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ผลิตโดยรกหลังจากการฝังตัวของไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิ ระดับของฮอร์โมน hCG จะสูงขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ และเชื่อกันว่ามีส่วนกระตุ้นศูนย์ควบคุมการอาเจียนในสมอง ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน

นอกจากฮอร์โมน hCG แล้ว ฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนก็มีส่วนเกี่ยวข้องกับอาการแพ้ท้องเช่นกัน ฮอร์โมนเหล่านี้ทำให้กล้ามเนื้อเรียบในระบบทางเดินอาหารคลายตัว ทำให้การย่อยอาหารช้าลง ส่งผลให้เกิดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และคลื่นไส้ได้ง่ายขึ้น

ไม่ใช่แค่ฮอร์โมน: ปัจจัยอื่นๆ ที่ส่งผลต่ออาการแพ้ท้อง

ถึงแม้ว่าฮอร์โมนจะเป็นปัจจัยหลัก แต่ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่อาจส่งผลต่อความรุนแรงของอาการแพ้ท้อง เช่น

• ความเครียดและความวิตกกังวล: ความเครียดและความวิตกกังวลระหว่างตั้งครรภ์สามารถกระตุ้นอาการคลื่นไส้อาเจียนได้
• พันธุกรรม: มีแนวโน้มว่าหากคุณแม่หรือคนในครอบครัวเคยมีประวัติอาการแพ้ท้องรุนแรง คุณก็อาจมีโอกาสที่จะเผชิญกับอาการที่คล้ายกันได้
• กลิ่นและรสชาติ: บางกลิ่นหรือรสชาติอาจกระตุ้นอาการคลื่นไส้ในคุณแม่ตั้งครรภ์ได้
• การตั้งครรภ์แฝด: คุณแม่ที่ตั้งครรภ์แฝดมักจะมีระดับฮอร์โมน hCG ที่สูงกว่าคุณแม่ที่ตั้งครรภ์เดี่ยว ทำให้มีอาการแพ้ท้องที่รุนแรงกว่า

รับมือกับอาการแพ้ท้อง: เคล็ดลับที่ช่วยบรรเทาอาการ

ถึงแม้ว่าอาการแพ้ท้องจะเป็นเรื่องธรรมชาติ แต่คุณแม่สามารถลองทำตามเคล็ดลับเหล่านี้เพื่อบรรเทาอาการและทำให้ชีวิตประจำวันง่ายขึ้น:

• กินอาหารทีละน้อยแต่บ่อยครั้ง: การปล่อยให้ท้องว่างจะยิ่งทำให้คลื่นไส้มากขึ้น ดังนั้นควรทานอาหารทีละน้อยแต่บ่อยครั้ง เพื่อรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่
• เลือกอาหารที่ย่อยง่ายและมีรสชาติอ่อนโยน: หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง รสจัด หรือมีกลิ่นฉุน เพราะอาจกระตุ้นอาการคลื่นไส้
• ดื่มน้ำให้เพียงพอ: การขาดน้ำอาจทำให้อาการคลื่นไส้แย่ลง ควรจิบน้ำเปล่า น้ำขิง หรือน้ำผลไม้ใสๆ ตลอดวัน
• พักผ่อนให้เพียงพอ: การพักผ่อนไม่เพียงพอจะทำให้ร่างกายอ่อนเพลียและคลื่นไส้ได้ง่ายขึ้น
• หลีกเลี่ยงกลิ่นและรสชาติที่กระตุ้นอาการ: สังเกตว่ากลิ่นหรือรสชาติใดที่ทำให้คุณคลื่นไส้ และพยายามหลีกเลี่ยง
• ลองกินขิง: ขิงมีสรรพคุณช่วยลดอาการคลื่นไส้ คุณอาจลองดื่มน้ำขิง กินขนมปังขิง หรืออมลูกอมขิง
• ปรึกษาแพทย์: หากอาการแพ้ท้องรุนแรงจนไม่สามารถกินอะไรได้ หรือมีอาการอื่นๆ เช่น ปวดท้องรุนแรง เวียนศีรษะมาก หรืออาเจียนเป็นเลือด ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม

เมื่อไหร่ที่ต้องกังวล?

โดยทั่วไปแล้วอาการแพ้ท้องจะเริ่มดีขึ้นเมื่อเข้าสู่ไตรมาสที่สองของการตั้งครรภ์ แต่หากคุณมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบปรึกษาแพทย์:

• อาเจียนอย่างรุนแรงจนไม่สามารถกินอะไรได้
• ปัสสาวะน้อยกว่าปกติ
• มีอาการเวียนศีรษะมาก
• มีอาการปวดท้องรุนแรง
• น้ำหนักลดลงมาก
• อาเจียนเป็นเลือด

อาการเหล่านี้อาจบ่งบอกถึงภาวะ Hyperemesis Gravidarum ซึ่งเป็นภาวะแพ้ท้องรุนแรงที่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพของคุณแม่และทารกในครรภ์

สรุป

อาการคลื่นไส้อาเจียนในช่วงตั้งครรภ์เป็นเรื่องปกติที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนและปัจจัยอื่นๆ แม้ว่าอาการนี้อาจสร้างความทรมานให้กับคุณแม่ได้ไม่น้อย แต่การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมและปรึกษาแพทย์เมื่อจำเป็น จะช่วยให้คุณแม่สามารถผ่านพ้นช่วงเวลาที่ท้าทายนี้ไปได้อย่างราบรื่น และเตรียมพร้อมต้อนรับสมาชิกใหม่ของครอบครัวได้อย่างมีความสุข