กินแล้วถ่ายเลยรักษายังไง

กินแล้วถ่ายเลย… ปัญหาที่ไม่ควรมองข้าม

อาการ “กินปุ๊บ ถ่ายปั๊บ” หรือที่เรียกว่า ภาวะถ่ายเหลวเรื้อรัง (Chronic Diarrhea) แม้ดูเหมือนจะเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่หากเกิดขึ้นบ่อยครั้ง อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาวได้ ไม่ใช่แค่ความไม่สะดวกในการใช้ชีวิตประจำวัน แต่ยังอาจบ่งชี้ถึงปัญหาสุขภาพที่ซ่อนเร้นอยู่ วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจสาเหตุและวิธีการรับมือกับอาการนี้กัน

สาเหตุที่อาจทำให้กินแล้วถ่ายเลย

ก่อนอื่น เราต้องแยกแยะว่าอาการ “กินแล้วถ่ายเลย” ที่เกิดขึ้นนั้น เป็นอาการเรื้อรังหรือเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว หากเป็นครั้งคราว อาจเกิดจากสาเหตุเหล่านี้:

• อาหาร: อาหารบางชนิด เช่น อาหารรสจัด อาหารที่มีไขมันสูง อาหารที่มีกากใยสูงเกินไป อาหารแปรรูป เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และอาหารที่ไม่สะอาด ล้วนแต่มีโอกาสกระตุ้นให้ลำไส้บีบตัวเร็วขึ้น ทำให้เกิดอาการถ่ายเหลวได้
• ยาบางชนิด: ยาบางชนิด เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวดบางชนิด สามารถทำลายสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้ ส่งผลให้เกิดอาการท้องเสียได้
• ความเครียด: ความเครียดเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อระบบทางเดินอาหาร ความเครียดที่รุนแรงหรือสะสมอาจทำให้เกิดอาการท้องเสียได้
• การติดเชื้อ: การติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียในระบบทางเดินอาหาร เช่น โรคอาหารเป็นพิษ เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการท้องเสียอย่างรุนแรง มักมาพร้อมกับอาการอื่นๆ เช่น อาเจียน ปวดท้อง ไข้

แต่ถ้าอาการกินแล้วถ่ายเลยเกิดขึ้นบ่อยครั้งและเรื้อรัง ควรพิจารณาถึงสาเหตุที่ร้ายแรงขึ้น เช่น:

• โรคลำไส้แปรปรวน (Irritable Bowel Syndrome: IBS): เป็นโรคที่ทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องเสีย ท้องผูก และอาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินอาหาร ซึ่งอาการท้องเสียเป็นหนึ่งในอาการสำคัญ
• โรค celiac disease: เป็นโรคเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันที่ทำให้ร่างกายไวต่อกลูเตน โปรตีนที่พบในข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ และข้าวไรย์
• โรค Crohn’s disease และโรค ulcerative colitis: เป็นโรคอักเสบของลำไส้ที่ทำให้เกิดอาการท้องเสีย ปวดท้อง และอาการอื่นๆ ที่รุนแรงกว่า IBS

การดูแลตัวเองเบื้องต้น

• สังเกตอาหาร: จดบันทึกอาหารที่รับประทานและสังเกตว่าอาหารชนิดใดทำให้เกิดอาการ เพื่อหลีกเลี่ยงอาหารชนิดนั้น
• บริโภคอาหารอ่อนๆ: เลือกทานอาหารที่ย่อยง่าย เช่น ข้าวต้ม กล้วย โยเกิร์ต และน้ำซุปใส เพื่อให้ลำไส้ได้พักผ่อน
• ดื่มน้ำมากๆ: การดื่มน้ำมาก ๆ ช่วยรักษาสมดุลของน้ำและอิเล็กโทรไลต์ในร่างกาย
• จัดการความเครียด: การพักผ่อนให้เพียงพอ การออกกำลังกาย การทำสมาธิ หรือการฝึกโยคะ สามารถช่วยลดความเครียดได้
• หลีกเลี่ยงคาเฟอีนและแอลกอฮอล์: สารเหล่านี้สามารถกระตุ้นลำไส้และทำให้เกิดอาการท้องเสียได้

เมื่อใดควรพบแพทย์

หากอาการกินแล้วถ่ายเลยเป็นเรื้อรัง ไม่ดีขึ้นหลังจากลองวิธีดูแลตัวเองเบื้องต้น หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ไข้ อุจจาระมีเลือดปน ปวดท้องอย่างรุนแรง น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที แพทย์จะทำการตรวจร่างกาย ตรวจเลือด และอาจทำการตรวจเพิ่มเติม เช่น การส่องกล้องลำไส้ใหญ่ เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและวางแผนการรักษาที่เหมาะสม

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่สามารถใช้แทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับอาการใดๆ โปรดปรึกษาแพทย์เสมอ

#ท้องเสีย #รักษาโรค #ลำไส้