ดอกเตอร์ กับ PhD ต่างกันอย่างไร

ทำไมดอกเตอร์ ย่อ ดร

ดร. ไม่ได้เลียนอังกฤษ มันมาจากรากศัพท์ละติน “docere” แปลว่า สอน

• Docere (ละติน): รากศัพท์ดั้งเดิม หมายถึง การสอน หรือ ครู
• Doctor (อังกฤษ): พัฒนามาจาก docere หมายถึง ผู้ที่ได้รับการรับรองให้สอน หรือ ผู้เชี่ยวชาญ
• ดร.: ใช้ย่อ Doctor ในภาษาไทย

คนไทยแม่งชอบคิดว่าทุกอย่างมาจากฝรั่ง… เชี่ยเอ้ย

เรียนจบอะไรถึงเป็นด็อกเตอร์

จบอะไรถึงได้เป็นด็อกเตอร์? คำถามนี้ดูเรียบง่าย แต่กลับซับซ้อนกว่าที่คิด เพราะ “ด็อกเตอร์” ไม่ได้หมายถึงแค่จบปริญญาเอกสาขาเดียว

• ปัจจุบัน “ด็อกเตอร์” ใช้เรียกผู้สำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาเอก (Ph.D.) ทุกสาขา ไม่จำกัดเฉพาะศาสนาหรือแพทย์อย่างแต่ก่อน เช่น ด็อกเตอร์สาขาฟิสิกส์, ด็อกเตอร์สาขาเคมี, ด็อกเตอร์สาขาประวัติศาสตร์ เป็นต้น การที่คำนี้มีความหมายกว้างขึ้น สะท้อนให้เห็นถึงการขยายตัวของความรู้และการพัฒนาทางวิชาการในหลายๆ ด้าน

• น่าสนใจว่า ในอดีต ตำแหน่ง “ด็อกเตอร์” มีความหมายเฉพาะเจาะจงกว่ามาก โดยเฉพาะในแวดวงขุนนาง มักหมายถึงผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง อาจจะเป็นทางด้านศาสนา (เทววิทยา) หรือทางการแพทย์เป็นหลัก เห็นได้ชัดว่าบริบททางสังคมมีผลต่อการตีความคำศัพท์ เหมือนกับปรัชญาที่ว่า “ความหมายกำเนิดจากการใช้งาน”

• อีกแง่มุมหนึ่ง การศึกษาในระดับปริญญาเอก (หรือการศึกษาเพื่อเป็นด็อกเตอร์) ในปัจจุบันได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางมากขึ้น ไม่ใช่แค่ในกลุ่มชนชั้นสูง แต่เป็นโอกาสที่เปิดกว้างให้กับผู้คนหลากหลายกลุ่ม นี่แสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าทางการศึกษาและสังคม ซึ่งเป็นวิวัฒนาการที่น่าสนใจทีเดียว

ข้อมูลเพิ่มเติม (ปี 2566):

• จำนวนผู้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาเอกในประเทศไทยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงหลายปีที่ผ่านมา (ตัวเลขเฉพาะเจาะจง ขออภัย ฉันไม่สามารถเข้าถึงฐานข้อมูลแบบเรียลไทม์ได้)
• สาขาที่ได้รับความนิยมในการศึกษาต่อระดับปริญญาเอกในประเทศไทย แตกต่างกันไปตามยุคสมัย และปัจจัยทางเศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยี

ทำไมด็อกเตอร์ ย่อว่าดร.

ดร. ย่อมาจากคำว่า “ดอกเตอร์” ซึ่งเป็นคำยืมจากภาษาอังกฤษ Dr. อีกทีก็มาจากภาษาละติน docēre มีความหมายว่า “สอน” นั่นเอง เห็นมั้ยล่ะ น่าสนใจใช่ไหมที่คำนำหน้านามที่ใช้เรียกผู้เชี่ยวชาญสูงสุดด้านวิชาการนั้น กลับมีรากศัพท์มาจากการ “สอน” สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของการถ่ายทอดความรู้ อันเป็นหัวใจหลักของการเป็นนักวิชาการ

จุดประสงค์หลักของการใช้คำนำหน้านาม ดร. คือเพื่อแสดงถึงสถานะทางวิชาการของบุคคลนั้นๆ โดยเฉพาะผู้ที่สำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาเอก เช่น ปริญญาดุษฎีบัณฑิต (Ph.D.) ซึ่งเป็นระดับสูงสุดในหลายสาขาวิชา

• Ph.D. (Doctor of Philosophy): เป็นปริญญาเอกที่คุ้นเคยกันดี แต่ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ปรัชญา ปัจจุบันมีหลายสาขาที่มอบปริญญาเอกประเภทนี้ เช่น วิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ ฯลฯ
• ปริญญาเอกอื่นๆ: นอกจาก Ph.D. แล้วยังมีปริญญาเอกในสาขาอื่นๆ อีกมากมาย ขึ้นอยู่กับสถาบันและสาขาวิชา เช่น Ed.D. (Doctor of Education) D.Sc. (Doctor of Science) เป็นต้น ซึ่งทั้งหมดนี้ใช้คำนำหน้านาม ดร. ได้เหมือนกัน
• การใช้คำนำหน้านาม: การใช้ ดร. ควรใช้กับผู้ที่ได้รับปริญญาเอกอย่างถูกต้องเท่านั้น การใช้โดยไม่ได้รับปริญญาเอกถือเป็นการไม่เหมาะสม

ปีนี้ (พ.ศ. 2566) ยังคงพบเห็นการใช้คำนำหน้านาม ดร. อย่างแพร่หลายในสังคมไทย สะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญและการยอมรับอย่างกว้างขวางในระบบการศึกษาไทย ที่ให้ความสำคัญกับการศึกษาขั้นสูง โดยเฉพาะระดับปริญญาเอก ซึ่งเป็นการแสดงถึงความเชี่ยวชาญในสาขาวิชาเฉพาะทาง และเป็นเครื่องหมายแสดงถึงความสามารถและความรู้ความเข้าใจที่ลึกซึ้ง ไม่ใช่แค่เพียงความรู้ แต่ยังรวมถึงกระบวนการคิดวิเคราะห์ที่ซับซ้อนด้วย