ค่า utility หมายถึงอะไร

อรรถประโยชน์ (Utility): ความพึงพอใจที่วัดไม่ได้ แต่สัมผัสได้

คำว่า “อรรถประโยชน์” (Utility) ในทางเศรษฐศาสตร์ไม่ได้หมายถึงค่าสาธารณูปโภคอย่างที่เข้าใจกันทั่วไป แต่หมายถึงระดับความพึงพอใจหรือความสุขที่บุคคลได้รับจากการบริโภคสินค้าหรือบริการชิ้นใดชิ้นหนึ่ง มันเป็นแนวคิดที่ค่อนข้างนามธรรม ยากจะวัดเป็นตัวเลขที่แน่นอน แต่เป็นตัวแปรสำคัญที่ผลักดันพฤติกรรมการบริโภคของมนุษย์

ความแตกต่างระหว่างความพึงพอใจจากการบริโภคสินค้าหรือบริการสองชิ้น ไม่ได้ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติทางกายภาพของสินค้าหรือบริการนั้นเสมอไป แต่ขึ้นอยู่กับมุมมองและความต้องการของผู้บริโภคแต่ละคน เช่น สมมติว่ามีคนสองคน คนแรกชอบดื่มชา อีกคนชอบดื่มกาแฟ ทั้งคู่ซื้อเครื่องดื่มชนิดละแก้ว แม้ว่าราคาจะเท่ากัน แต่ระดับอรรถประโยชน์ที่ได้รับจะแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง คนแรกอาจได้รับความพึงพอใจสูงจากการดื่มชา ในขณะที่คนหลังได้รับความพึงพอใจสูงจากการดื่มกาแฟ

นอกจากความชอบส่วนบุคคลแล้ว ปัจจัยอื่นๆ ที่มีอิทธิพลต่อระดับอรรถประโยชน์ ได้แก่:

• ความต้องการในขณะนั้น: หากคุณหิวจัด อรรถประโยชน์ที่ได้รับจากการรับประทานอาหารจะสูงกว่าในเวลาที่คุณอิ่มอยู่แล้ว
• ความคาดหวัง: หากคุณคาดหวังว่าสินค้าหรือบริการนั้นจะมีคุณภาพสูง แต่กลับได้รับคุณภาพต่ำ อรรถประโยชน์ที่ได้รับจะต่ำกว่าที่คาดไว้
• บริบทการใช้งาน: การดื่มน้ำเย็นหนึ่งขวดในวันที่อากาศร้อนจัด จะมีอรรถประโยชน์สูงกว่าการดื่มในวันที่อากาศเย็นสบาย
• ปริมาณการบริโภค: โดยทั่วไป อรรถประโยชน์ที่จะได้รับจากการบริโภคสินค้าหรือบริการหนึ่งหน่วย จะลดลงเรื่อยๆ เมื่อบริโภคเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ (หลักการลดอรรถประโยชน์ส่วนเพิ่ม) เช่น การกินไอศกรีมถ้วยแรกอาจให้ความสุขมาก แต่ถ้วยที่สอง สาม และถัดไป ความสุขที่ได้รับจะลดลง

การทำความเข้าใจเรื่องอรรถประโยชน์เป็นสิ่งสำคัญสำหรับทั้งผู้บริโภคและผู้ผลิต ผู้บริโภคสามารถใช้ความรู้เรื่องนี้ในการตัดสินใจเลือกสินค้าหรือบริการที่ให้ความพึงพอใจสูงสุด ในขณะที่ผู้ผลิตสามารถใช้ความรู้เรื่องนี้ในการออกแบบสินค้าและบริการให้ตรงกับความต้องการและความคาดหวังของผู้บริโภค เพื่อเพิ่มยอดขายและสร้างความพึงพอใจให้กับลูกค้า อย่างไรก็ตาม เนื่องจากอรรถประโยชน์เป็นแนวคิดที่นามธรรม การวัดและวิเคราะห์จึงเป็นเรื่องที่ท้าทาย และต้องอาศัยวิธีการทางเศรษฐมิติและพฤติกรรมศาสตร์เข้ามาช่วย

สรุปแล้ว อรรถประโยชน์ (Utility) คือความพึงพอใจส่วนบุคคลที่ได้รับจากการใช้สินค้าหรือบริการ เป็นแนวคิดสำคัญที่อธิบายพฤติกรรมการบริโภค แม้จะวัดไม่ได้อย่างตรงไปตรงมา แต่ความเข้าใจในแนวคิดนี้ จะช่วยให้เราเข้าใจพฤติกรรมของมนุษย์และกลไกทางเศรษฐกิจได้ดียิ่งขึ้น