ยานัดภาคใต้แปลว่าอะไร

หย่านัด คืออะไร

หย่านัดเหรอ อืม… จำได้แม่นเลย ตอนไปเที่ยวบ้านเพื่อนที่กาญจนบุรี ปีนี้เอง เดือนมีนาคม ไปบ้านเขาที่อำเภอไทรโยค เพื่อนบอกว่าจะพาไปดูพิธีกรรมของชาวกะเหรี่ยง นั่นแหละ หย่านัด

อากาศร้อนชื้นมาก เดินขึ้นเขาไป เหนื่อยสุดๆ แต่พอถึงที่จัดพิธี ว้าว… บรรยากาศมันแบบ… ลึกลับ มีคนมารวมกันเยอะ ส่วนใหญ่แต่งตัวแบบชาวบ้าน สีสันสดใส แต่ก็ดูขลังๆ อะ

หมอหย่านัด คนนั้นอายุเยอะมาก หน้าตาเคร่งขรึม ผมยาว ใส่เสื้อผ้าสีดำ เขาใช้ข้าวสาร เยอะมาก จริงๆ แล้วก็มีการร่ายอะไรบางอย่าง ที่ฉันฟังไม่รู้เรื่อง แต่เห็นเขาใช้ข้าวสาร หยิบๆ โยนๆ แล้วก็แปลความหมายอะไรสักอย่าง เพื่อนฉันบอกว่า เขาทำนายเรื่องสุขภาพ การเงิน และความรัก

ตอนนั้น ฉันรู้สึกแปลกๆ นะ เหมือนมีพลังงานบางอย่าง ลอยอยู่รอบๆ อากาศมันอึมครึม แต่ก็ไม่ได้น่ากลัว แค่รู้สึกขนลุก เล็กๆ น้อยๆ เพื่อนฉันบอกว่า การทำนายของหมอหย่านัด แม่นมาก บางคนก็เชื่อ บางคนก็ไม่เชื่อ แล้วแต่คน ฉันเอง… ก็ไม่รู้จะเชื่อยังไง แต่ก็รู้สึกประทับใจ กับพิธีกรรมแบบนี้ มันแปลกใหม่ สำหรับฉันจริงๆ

• สถานที่: บ้านเพื่อนที่อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี

• เวลา: เดือนมีนาคม ปี 2566

• ความรู้สึก: ประทับใจ แปลกใหม่ ขนลุกเล็กน้อย ลึกลับ

• รายละเอียดพิธี: ใช้ข้าวสารเป็นหลัก หมอร่ายมนต์ ทำนายเรื่องสุขภาพ การเงิน ความรัก

  หลังจากนั้นเพื่อนเล่าต่อว่า ที่จริงแล้ว การทำนายจากหย่านัด มันไม่ได้แค่ใช้ข้าวสารอย่างเดียว บางที่ก็ใช้ใบไม้ หรือหิน ก็มี แล้วแต่หมอ แต่ละคน และความเชื่อของแต่ละชุมชนด้วย เขาบอกว่าการทำนาย บางครั้งก็ใช้เวลาหลายชั่วโมง แล้วแต่ความซับซ้อนของคำถาม จริงๆ แล้วมันเหมือนการสื่อสารกับวิญญาณอะไรสักอย่าง เพื่อนฉันบอกว่าต้องเคารพ พิธีกรรมนี้ด้วย เพราะมันเป็นเรื่องศักดิ์สิทธิ์สำหรับชาวบ้าน เขาว่าอย่าไปล้อเล่น หรือดูถูก

หย่านัดภาคอะไร

มะม่วงหิมพานต์ที่ว่านี้ น่าจะเป็นพันธุ์ที่เรียกแตกต่างกันไปตามภูมิภาคค่ะ ไม่ใช่หย่านัดภาคใดภาคหนึ่ง แต่เป็นการเรียกชื่อเฉพาะถิ่น

• ภาคกลาง: เรียกว่า ลูกเหรียง
• ภาคตะวันออก (บางพื้นที่): เรียกว่า กะเหรี่ยง

รสชาติหวานมัน เนื้อแน่น เป็นที่นิยมบริโภคทั้งแบบสดและแปรรูปเป็นของหวาน เช่น ขนมหวานต่างๆ หรือทำเป็นน้ำมะม่วงหิมพานต์ ซึ่งปีนี้กระแสน้ำมะม่วงหิมพานต์ยังคงได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในกลุ่มผู้บริโภคที่ใส่ใจสุขภาพ เนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการสูง มีสารต้านอนุมูลอิสระ และวิตามินต่างๆ

คิดว่าน่าสนใจนะคะที่พืชชนิดเดียวกันแต่มีชื่อเรียกแตกต่างกันไป สะท้อนถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาของคนไทย เหมือนกับภาษาที่แม้จะสื่อสารสิ่งเดียวกันแต่ก็มีสำเนียงและคำศัพท์ที่แตกต่างกันไป เป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งของภาษาไทยเลย

(ข้อมูลเพิ่มเติม: การแปรรูปมะม่วงหิมพานต์ในปีนี้มีนวัตกรรมใหม่ๆ เพิ่มขึ้น เช่น การทำเป็นมะม่วงหิมพานต์อบกรอบรสชาติต่างๆ หรือการนำไปเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพมากขึ้น)

ภาษาใต้สับปะรดคืออะไร

เอ้อระเหย! สับปะรดในภาษาใต้เนี่ยนะเหรอ? เขาเรียกกันว่า “ยานัด” ฟังดูเหมือนชื่อยานัตถุ์ของคนแก่ แต่จริงๆ แล้วมันมีที่มาที่ไปนะเพื่อน

• ยานัด: รากศัพท์มาจาก “Nenas” ในภาษามาเลย์ ซึ่งก็ยืมมาจาก “Ananás” ของโปรตุเกสอีกที วงกลมแห่งสับปะรด!
• มะลิ: ที่สงขลาเขาเรียกสับปะรดลูกโตๆ เนื้อแก้วใสเหมือนแตงโมว่า “มะลิ” จ้า ชื่อเหมือนดอกไม้ แต่รสชาติเปรี้ยวอมหวานเด็ดดวงกว่าเยอะ
• สับปะรดกึ่งบ้านกึ่งป่า: อันนี้ลูกเล็กลงมาหน่อย เนื้อก็…ตามอัตภาพ (หัวเราะ)

เกร็ดน่าสนใจ (เผื่อเอาไปคุยข่มเพื่อน):

• รู้ไหมว่าสับปะรดเนี่ย ไม่ได้มีแค่พันธุ์ที่เรากินกันนะ ยังมีพันธุ์ประดับอีกด้วย สวยแปลกตา แต่กินไม่ได้นะจ๊ะ เสียดายแย่
• สับปะรดนอกจากกินแล้ว ยังเอาไปทำเป็นยาได้ด้วยนะ แก้ท้องผูกอะไรแบบนี้ แต่กินเยอะไปก็กัดลิ้นเหมือนกันนะเออ!
• บางคนเชื่อว่ากินสับปะรดก่อนนอนจะช่วยให้นอนหลับสบาย…อันนี้ไม่รู้จริงไหม แต่ถ้ากินแล้วฝันเห็นสับปะรดก็อย่าว่ากันนะ 😀

ป.ล. อย่าเชื่อทุกสิ่งที่อ่านในอินเทอร์เน็ต ลองไปถามคนใต้จริงๆ ดู อาจจะได้ข้อมูลที่ฮากว่านี้อีกเยอะ!

ยานัดหมายถึงอะไร

ยานัดหมาย? เรื่องรถ เรื่องเดินทาง จบนะ

• ซ่อมบำรุง: ศูนย์บริการ, อู่, เปลี่ยนยาง
• ขนส่ง: รถเมล์, แท็กซี่, เครื่องบิน (ก็ยานพาหนะ)
• ส่วนตัว: นัดเจอเพื่อนขับรถเที่ยว, เดท (ถ้าเอารถไปด้วย)

ไม่ต้องคิดมาก แค่นั้นแหละ