ค่า creatinine สูงเกิดจากอะไร

ไขความลับ ค่า Creatinine สูง บ่งบอกอะไร? ทำไมต้องกังวล?

Creatinine เป็นของเสียที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติจากการทำงานของกล้ามเนื้อ ร่างกายจะขับ creatinine ออกทางไต ดังนั้น ค่า creatinine ในเลือดจึงเป็นตัวบ่งชี้สำคัญของการทำงานของไต

ค่า Creatinine สูง เกิดจากอะไร?

ค่า creatinine ในเลือดที่สูง อาจบ่งบอกถึงภาวะต่างๆ ได้แก่

1. ไตทำงานผิดปกติ: สาเหตุส่วนใหญ่ของ creatinine สูง เกิดจากไตทำงานผิดปกติ ไม่สามารถกรอง creatinine ออกจากเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ภาวะนี้สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายโรค เช่น

• โรคไตเรื้อรัง: เกิดจากความเสียหายของไตที่สะสมเป็นเวลานาน
• ไตอักเสบ: การอักเสบของไตสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น ภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง การติดเชื้อ หรือผลข้างเคียงจากยา
• นิ่วในไต: ก้อนแข็งที่เกิดขึ้นในไต สามารถขัดขวางการไหลเวียนของปัสสาวะและทำลายไตได้
• การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ: การติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะหรือท่อปัสสาวะที่ลุกลามไปยังไต

2. ปัจจัยอื่นๆ: นอกจากโรคไตแล้ว ปัจจัยอื่นๆ ที่อาจทำให้ค่า creatinine สูงขึ้นชั่วคราว ได้แก่

• การขาดน้ำอย่างรุนแรง: เมื่อร่างกายขาดน้ำ การไหลเวียนของเลือดไปยังไตจะลดลง ทำให้ creatinine ไม่สามารถถูกขับออกได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• การใช้ยาบางชนิด: ยาบางชนิด เช่น ยาปฏิชีวนะ ยาลดความดันโลหิต และยาเคมีบำบัด สามารถส่งผลต่อการทำงานของไตและทำให้ค่า creatinine สูงขึ้นได้
• การรับประทานอาหารเสริม Creatine: Creatine เป็นกรดอะมิโนที่พบได้ในเนื้อสัตว์ นักกีฬามักรับประทาน creatine เสริมเพื่อเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ ซึ่งอาจส่งผลให้ค่า creatinine ในเลือดสูงขึ้น
• การออกกำลังกายหนัก: การออกกำลังกายอย่างหนักเป็นเวลานาน สามารถทำให้กล้ามเนื้อฉีกขาดและปล่อย creatinine ออกมามากกว่าปกติ

ควรทำอย่างไร หากพบว่าตัวเองมีค่า Creatinine สูง?

หากตรวจพบว่ามีค่า creatinine สูง ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันทีเพื่อรับการวินิจฉัยหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสม แพทย์จะซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจส่งตรวจเพิ่มเติม เช่น ตรวจเลือด ตรวจปัสสาวะ หรืออัลตราซาวนด์ไต

การรักษา creatinine สูงจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ หากเกิดจากโรคไต แพทย์จะรักษาที่ต้นเหตุของโรค ส่วนกรณีที่เกิดจากปัจจัยอื่นๆ แพทย์อาจแนะนำให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เช่น ดื่มน้ำให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงการใช้ยาที่ส่งผลต่อไต

การป้องกัน creatinine สูง

• ดื่มน้ำให้เพียงพอ
• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์
• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์
• ตรวจสุขภาพประจำปี

สรุป

ค่า creatinine ในเลือดที่สูง อาจบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพ ดังนั้น การตรวจสุขภาพประจำปีจึงเป็นสิ่งสำคัญ หากตรวจพบความผิดปกติ การพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้นได้