ไตรกลีเซอไรด์สูงมีอาการอย่างไร

ภัยเงียบที่มองข้ามไม่ได้: ไตรกลีเซอไรด์สูง…ไม่มีอาการ?

หลายคนอาจคุ้นเคยกับคำว่า ไขมันในเลือดสูง ซึ่งมักถูกเชื่อมโยงกับคอเลสเตอรอล แต่ทราบหรือไม่ว่ายังมีไขมันอีกชนิดหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้กัน นั่นคือ ไตรกลีเซอไรด์ ซึ่งเป็นไขมันที่ร่างกายใช้เป็นแหล่งพลังงานหลัก แต่เมื่อไหร่ที่ระดับไตรกลีเซอไรด์สูงเกินไป กลับกลายเป็นภัยเงียบที่คุกคามสุขภาพโดยที่เราไม่รู้ตัว

สิ่งที่น่ากังวลคือ ภาวะไตรกลีเซอไรด์สูงมักไม่มีอาการแสดงที่ชัดเจนในระยะเริ่มต้น ทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าตนเองกำลังเผชิญกับปัญหาสุขภาพนี้อยู่ กว่าจะรู้ตัวก็อาจสายเกินไป เพราะไตรกลีเซอไรด์ที่สูงเกินไปเป็นเวลานาน สามารถนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงกว่า เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน และโรคเบาหวานชนิดที่ 2

ถึงแม้ว่าไตรกลีเซอไรด์สูงมักไม่มีอาการเฉพาะเจาะจง แต่ในบางรายอาจมีอาการบางอย่างที่คล้ายคลึงกับอาการของไขมันในเลือดสูงโดยทั่วไป เช่น

• ปวดท้องอย่างรุนแรง: โดยเฉพาะบริเวณช่องท้องส่วนบน ซึ่งอาจเป็นสัญญาณของโรคตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน อันเป็นผลมาจากไตรกลีเซอไรด์ที่สูงมาก
• มีตุ่มหรือผื่นขึ้นตามผิวหนัง: โดยเฉพาะบริเวณข้อศอก หัวเข่า หรือก้น ซึ่งอาจเป็นลักษณะของ xanthomas หรือไขมันที่สะสมอยู่ใต้ผิวหนัง
• รู้สึกอ่อนเพลียผิดปกติ: อาจเป็นอาการที่ไม่จำเพาะเจาะจง แต่ก็อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติของระบบเผาผลาญในร่างกาย

อย่างไรก็ตาม อาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดขึ้นกับทุกคนที่เป็นไตรกลีเซอไรด์สูง และอาจมีสาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้เกิดอาการเหล่านี้ได้ ดังนั้น การสังเกตอาการเพียงอย่างเดียวจึงไม่เพียงพอที่จะวินิจฉัยภาวะไตรกลีเซอไรด์สูงได้อย่างแม่นยำ

วิธีเดียวที่จะยืนยันได้อย่างแน่นอนว่าระดับไตรกลีเซอไรด์สูงหรือไม่ คือการตรวจเลือด โดยแพทย์จะทำการตรวจวัดระดับไขมันในเลือด (lipid profile) ซึ่งรวมถึงระดับไตรกลีเซอไรด์ คอเลสเตอรอล และไขมันชนิดอื่นๆ

ดังนั้น การตรวจสุขภาพเป็นประจำ โดยเฉพาะการตรวจระดับไขมันในเลือด จึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการป้องกันและตรวจหาภาวะไตรกลีเซอไรด์สูงตั้งแต่เนิ่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น ผู้ที่มีน้ำหนักเกิน ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน ผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ หรือผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคไขมันในเลือดสูง

หากผลการตรวจเลือดพบว่าระดับไตรกลีเซอไรด์สูง สิ่งสำคัญคือการปรึกษาแพทย์เพื่อวางแผนการรักษาที่เหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การควบคุมอาหาร การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การงดสูบบุหรี่ และการจำกัดการดื่มแอลกอฮอล์ ในบางกรณี แพทย์อาจพิจารณาให้ยาเพื่อลดระดับไตรกลีเซอไรด์

อย่ามองข้ามภัยเงียบของไตรกลีเซอไรด์สูง การดูแลสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ การตรวจสุขภาพเป็นประจำ และการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้ดีต่อสุขภาพ คือกุญแจสำคัญในการป้องกันและควบคุมภาวะนี้ เพื่อสุขภาพที่ดีในระยะยาว