ทำไมถึงเรียกว่ามะม่วงหิมพานต์

มะม่วงหิมพานต์: ชื่อนี้มีที่มา มากกว่าแค่ผลไม้

มะม่วงหิมพานต์ พืชเศรษฐกิจสำคัญที่เรารู้จักกันดีนั้น มีชื่อที่ชวนให้จินตนาการถึงดินแดนลึกลับในเทพนิยาย เหตุใดจึงได้ชื่อนี้มา? คำตอบไม่ได้ซับซ้อน แต่ซ่อนไว้ด้วยความชาญฉลาดในการตั้งชื่อที่สะท้อนถึงลักษณะเฉพาะและความรู้สึกของพืชชนิดนี้ในสายตาของผู้คนในอดีต

จริงอยู่ว่ารูปลักษณ์ของมะม่วงหิมพานต์นั้นโดดเด่นไม่เหมือนใคร ผลที่แท้จริงของมันคือ “เมล็ด” รูปไตที่ยื่นออกมาคล้ายไตปลา ส่วนที่ห้อยอยู่ด้านล่างคล้ายมะม่วงที่เราคุ้นเคยนั้น แท้จริงแล้วคือส่วนของ “ก้านดอก” ที่ขยายใหญ่ขึ้นและมีเนื้อสัมผัสคล้ายผลไม้ เราเรียกส่วนนี้ว่า “ผลเทียม” ความแตกต่างและความไม่คุ้นเคยนี้เองที่ทำให้ผู้คนในสมัยก่อนรู้สึกว่ามะม่วงหิมพานต์เป็นพืชที่มาจากดินแดนพิเศษ

การเปรียบเทียบกับ “หิมพานต์” ดินแดนในเทพนิยายที่มีสัตว์วิเศษ พืชพรรณหายาก และความมหัศจรรย์นานัปการ จึงเป็นสิ่งที่สมเหตุสมผลที่สุดในยุคนั้น มะม่วงหิมพานต์ไม่ใช่แค่ผลไม้ธรรมดา แต่เป็นพืชที่มีรูปร่างหน้าตาแปลกประหลาด ไม่คุ้นชิน คล้ายกับสิ่งที่อาจพบเจอได้ในป่าหิมพานต์อันลึกลับ

แต่ทำไมต้องเป็น “มะม่วง”?

ถึงแม้ว่าส่วนที่เรียกว่า “ผล” นั้นเป็นผลเทียม แต่รูปร่างที่คล้ายคลึงกับมะม่วงก็คงเป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้ถูกเรียกว่า “มะม่วง” อีกทั้งในสมัยก่อน มะม่วงเป็นผลไม้ที่ได้รับความนิยมและเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย การนำชื่อ “มะม่วง” มาใช้จึงช่วยให้ผู้คนสามารถจดจำและเข้าใจลักษณะของพืชชนิดนี้ได้ง่ายขึ้น

ดังนั้น ชื่อ “มะม่วงหิมพานต์” จึงไม่ใช่แค่ชื่อเรียกธรรมดา แต่เป็นการผสมผสานระหว่างรูปลักษณ์ที่คล้ายคลึงกับมะม่วง และความรู้สึกแปลกใหม่ที่ไม่คุ้นเคย ซึ่งเปรียบเสมือนพืชจากดินแดนในเทพนิยาย การตั้งชื่อนี้จึงสะท้อนให้เห็นถึงความช่างสังเกต ความคิดสร้างสรรค์ และความเชื่อมโยงกับวัฒนธรรมและความเชื่อของผู้คนในสมัยก่อน

ถึงแม้ว่าในปัจจุบัน เราจะเข้าใจถึงลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของมะม่วงหิมพานต์มากขึ้น แต่ชื่อ “มะม่วงหิมพานต์” ก็ยังคงอยู่ และยังคงเป็นชื่อที่สื่อถึงความแปลกประหลาด น่าพิศวง และความเชื่อมโยงกับดินแดนในเทพนิยาย ที่ยังคงสร้างความประทับใจให้กับผู้คนมาจนถึงทุกวันนี้