กระเพาะอักเสบสามารถกินยาแก้ปวดได้หรือไม่

กระเพาะอักเสบกับยาแก้ปวด: เรื่องที่ต้องคิดให้ถี่ถ้วน ก่อนตัดสินใจ

อาการกระเพาะอักเสบ สร้างความทรมานให้กับผู้ป่วยได้ไม่น้อย ไม่ว่าจะเป็นอาการแสบร้อนกลางอก จุกเสียด แน่นท้อง หรือคลื่นไส้อาเจียน เมื่อเผชิญกับความเจ็บปวดเหล่านี้ หลายคนอาจคิดถึงยาแก้ปวดเป็นทางออกแรกๆ แต่การตัดสินใจดังกล่าวจำเป็นต้องไตร่ตรองอย่างรอบคอบ เพราะยาแก้ปวดบางชนิดอาจส่งผลเสียต่อกระเพาะอาหารที่กำลังอักเสบอยู่

ทำไมยาแก้ปวดบางชนิดถึงไม่เหมาะกับคนเป็นกระเพาะ?

ยาแก้ปวดที่หาซื้อได้ทั่วไป เช่น กลุ่มยาแก้ปวด NSAIDs (Non-steroidal anti-inflammatory drugs) อย่าง ibuprofen, naproxen หรือ diclofenac แม้จะมีฤทธิ์ในการลดปวดและลดการอักเสบได้ดี แต่ก็มีผลข้างเคียงที่สำคัญคือ สามารถระคายเคืองกระเพาะอาหารและลำไส้ได้ โดยยาเหล่านี้จะไปยับยั้งการสร้างสาร prostaglandin ซึ่งมีหน้าที่ปกป้องเยื่อบุกระเพาะอาหาร ทำให้กระเพาะอาหารอ่อนแอลง เสี่ยงต่อการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร หรืออาการกระเพาะอักเสบแย่ลงได้

แล้วยาแก้ปวดชนิดไหนที่อาจจะพอใช้ได้บ้าง?

หากจำเป็นต้องใช้ยาแก้ปวดจริงๆ ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ พวกเขาจะสามารถแนะนำยาแก้ปวดที่เหมาะสมกับอาการและสภาพร่างกายของคุณได้ โดยทั่วไปแล้ว ยาแก้ปวดประเภท acetaminophen (paracetamol) อาจเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยกว่าสำหรับผู้ที่มีอาการกระเพาะอักเสบ เพราะมีผลต่อกระเพาะอาหารน้อยกว่ายาแก้ปวด NSAIDs อย่างไรก็ตาม การใช้ acetaminophen ก็ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกรเช่นกัน และไม่ควรใช้ในปริมาณที่มากเกินไป

ทางเลือกอื่นนอกเหนือจากยาแก้ปวด

นอกเหนือจากยาแก้ปวดแล้ว ยังมีวิธีอื่นๆ ที่สามารถช่วยบรรเทาอาการกระเพาะอักเสบได้ เช่น

• การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน: หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด อาหารมัน อาหารทอด และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์หรือคาเฟอีน รับประทานอาหารอ่อนๆ ย่อยง่าย เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม และแบ่งมื้ออาหารเป็นมื้อเล็กๆ หลายๆ มื้อ
• การรับประทานอาหารที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ: อย่างที่กล่าวไว้ในตอนต้น การรับประทานขมิ้นชันและขิงอ่อนๆ อาจช่วยลดการอักเสบได้บ้าง
• การดื่มน้ำมากๆ: ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น และบรรเทาอาการไม่สบายท้อง
• การพักผ่อนให้เพียงพอ: ความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพอ สามารถทำให้อาการกระเพาะอักเสบแย่ลงได้
• การจัดการความเครียด: ฝึกเทคนิคการผ่อนคลาย เช่น การทำสมาธิ การหายใจลึกๆ หรือการออกกำลังกายเบาๆ

สำคัญที่สุด: ปรึกษาแพทย์

หากอาการกระเพาะอักเสบไม่ดีขึ้น หรือมีอาการรุนแรงขึ้น เช่น อาเจียนเป็นเลือด ถ่ายดำ หรือปวดท้องรุนแรง ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง การวินิจฉัยที่แม่นยำจะช่วยให้แพทย์สามารถวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับอาการของคุณได้ และหลีกเลี่ยงการใช้ยาเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ เพราะอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้

สรุป:

การใช้ยาแก้ปวดในผู้ที่มีอาการกระเพาะอักเสบควรทำด้วยความระมัดระวัง ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ เพื่อเลือกยาที่เหมาะสมและปลอดภัย และอย่าลืมว่าการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน การดูแลสุขภาพจิตใจ และการพักผ่อนให้เพียงพอ ก็เป็นสิ่งสำคัญในการบรรเทาอาการกระเพาะอักเสบเช่นกัน