ทำไมโปรตีนพืชโซเดียมสูง

โปรตีนพืชโซเดียมสูง: ความจริงที่ต้องรู้และวิธีเลือกบริโภคอย่างชาญฉลาด

โปรตีนจากพืชกำลังได้รับความนิยมอย่างมากในฐานะแหล่งโปรตีนทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม อย่างไรก็ตาม มีประเด็นหนึ่งที่ผู้บริโภคหลายคนอาจมองข้ามไป นั่นคือ ปริมาณโซเดียมที่แฝงตัวอยู่ในผลิตภัณฑ์โปรตีนพืชบางชนิด ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้หากบริโภคมากเกินไป

ทำไมโปรตีนพืชบางชนิดถึงมีโซเดียมสูง?

เหตุผลหลักที่ทำให้โปรตีนพืชบางชนิดมีปริมาณโซเดียมสูงนั้น เกิดจากกระบวนการแปรรูปที่ซับซ้อน ซึ่งมักมีวัตถุประสงค์หลักๆ ดังนี้:

• การปรุงรส: โซเดียมในรูปแบบของเกลือ (โซเดียมคลอไรด์) มักถูกนำมาใช้เพื่อเพิ่มรสชาติให้กับผลิตภัณฑ์โปรตีนพืชให้มีความอร่อยและน่ารับประทานยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผลิตภัณฑ์ที่เลียนแบบเนื้อสัตว์ เช่น เนื้อจากพืช (plant-based meat) หรือไส้กรอกจากพืช
• การถนอมอาหาร: เกลือเป็นสารกันบูดจากธรรมชาติที่มีประสิทธิภาพ สามารถช่วยยืดอายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์โปรตีนพืชได้ โดยการยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและจุลินทรีย์อื่นๆ
• การปรับปรุงเนื้อสัมผัส: โซเดียมบางรูปแบบ เช่น โซเดียมไบคาร์บอเนต (เบกกิ้งโซดา) อาจถูกนำมาใช้เพื่อปรับปรุงเนื้อสัมผัสของผลิตภัณฑ์โปรตีนพืชให้มีความนุ่มฟู หรือมีความกรอบที่น่าพึงพอใจ
• การเติมสารปรุงแต่งรส: สารปรุงแต่งรสบางชนิด เช่น โมโนโซเดียมกลูตาเมต (MSG) ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีในชื่อ “ผงชูรส” มีส่วนประกอบของโซเดียมในปริมาณสูง และมักถูกนำมาใช้เพื่อเพิ่มรสชาติ “อูมามิ” ให้กับผลิตภัณฑ์

ผลกระทบต่อสุขภาพจากการบริโภคโซเดียมมากเกินไป

การบริโภคโซเดียมในปริมาณที่สูงเกินความต้องการของร่างกายเป็นประจำ อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพต่างๆ ดังนี้:

• ความดันโลหิตสูง: โซเดียมมีส่วนทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำมากขึ้น ซึ่งจะเพิ่มปริมาณเลือดและแรงดันในหลอดเลือด ทำให้หัวใจทำงานหนักขึ้น และเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูง
• โรคหัวใจและหลอดเลือด: ความดันโลหิตสูงเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่นำไปสู่โรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหลอดเลือดสมอง โรคหัวใจขาดเลือด และภาวะหัวใจล้มเหลว
• โรคไต: ไตมีหน้าที่กรองโซเดียมออกจากเลือด หากบริโภคโซเดียมมากเกินไป ไตจะต้องทำงานหนักขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่ความเสียหายของไตในระยะยาว
• ภาวะกระดูกพรุน: การบริโภคโซเดียมมากเกินไปอาจส่งผลให้ร่างกายสูญเสียแคลเซียมผ่านทางปัสสาวะ ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะกระดูกพรุน

วิธีเลือกบริโภคโปรตีนพืชอย่างชาญฉลาดเพื่อควบคุมปริมาณโซเดียม

เพื่อให้ได้รับประโยชน์จากโปรตีนพืชโดยไม่เสี่ยงต่อการบริโภคโซเดียมมากเกินไป ควรพิจารณาและปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้:

• อ่านฉลากโภชนาการอย่างละเอียด: ก่อนเลือกซื้อผลิตภัณฑ์โปรตีนพืช ควรอ่านฉลากโภชนาการอย่างละเอียด เพื่อตรวจสอบปริมาณโซเดียมต่อหนึ่งหน่วยบริโภค และเปรียบเทียบปริมาณโซเดียมระหว่างผลิตภัณฑ์ต่างๆ
• เลือกผลิตภัณฑ์ที่มีโซเดียมต่ำ หรือไม่มีโซเดียม: มองหาผลิตภัณฑ์ที่มีข้อความระบุบนฉลากว่า “Low Sodium” (โซเดียมต่ำ), “Reduced Sodium” (ลดโซเดียม) หรือ “No Sodium Added” (ไม่เติมโซเดียม)
• ปรุงอาหารเอง: การปรุงอาหารด้วยโปรตีนพืชสด หรือโปรตีนพืชแห้ง เช่น ถั่วต่างๆ เต้าหู้แข็ง หรือเทมเป้ จะช่วยให้คุณสามารถควบคุมปริมาณโซเดียมที่ใช้ในการปรุงอาหารได้
• ใช้เครื่องเทศและสมุนไพรในการปรุงรส: หลีกเลี่ยงการใช้เกลือมากเกินไปในการปรุงอาหาร และหันมาใช้เครื่องเทศและสมุนไพรต่างๆ เช่น พริกไทย กระเทียม ขิง ตะไคร้ ใบโหระพา หรือผักชีฝรั่ง เพื่อเพิ่มรสชาติและความหอมให้กับอาหาร
• ล้างผลิตภัณฑ์โปรตีนพืชที่บรรจุกระป๋อง: หากใช้โปรตีนพืชที่บรรจุกระป๋อง เช่น ถั่วกระป๋อง ควรล้างด้วยน้ำสะอาดก่อนนำไปปรุงอาหาร เพื่อลดปริมาณโซเดียมที่อาจตกค้างอยู่
• จำกัดปริมาณการบริโภคผลิตภัณฑ์แปรรูป: ผลิตภัณฑ์โปรตีนพืชแปรรูป เช่น เนื้อจากพืช (plant-based meat) หรือไส้กรอกจากพืช มักมีปริมาณโซเดียมสูงกว่าโปรตีนพืชสด ควรจำกัดปริมาณการบริโภคผลิตภัณฑ์เหล่านี้
• ปรึกษาแพทย์หรือนักโภชนาการ: หากคุณมีข้อสงสัยเกี่ยวกับปริมาณโซเดียมที่ควรได้รับในแต่ละวัน หรือมีโรคประจำตัวที่เกี่ยวข้องกับโซเดียม เช่น โรคความดันโลหิตสูง ควรปรึกษาแพทย์หรือนักโภชนาการเพื่อขอคำแนะนำที่เหมาะสม

โดยสรุป การบริโภคโปรตีนพืชเป็นทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพ แต่สิ่งสำคัญคือการเลือกบริโภคอย่างชาญฉลาด โดยตระหนักถึงปริมาณโซเดียมที่แฝงตัวอยู่ในผลิตภัณฑ์ และเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีโซเดียมต่ำ หรือปรุงอาหารเองเพื่อควบคุมปริมาณโซเดียม เพื่อให้ได้รับประโยชน์สูงสุดจากโปรตีนพืชโดยไม่ส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาว