ค่าไตเท่าไร จึงจะฟอกไต
ค่าไตเท่าไร จึงต้องฟอกไต:
โดยทั่วไป แพทย์จะพิจารณา "ฟอกไต" เมื่อค่าการทำงานของไต (GFR) ต่ำกว่า 15 ร่วมกับมีอาการบ่งชี้ว่าไตทำงานผิดปกติ เช่น บวม เหนื่อยง่าย หรือมีภาวะแทรกซ้อนรุนแรง การตัดสินใจขึ้นอยู่กับแพทย์และสภาพผู้ป่วยแต่ละราย
ค่าไตเท่าไรถึงต้องฟอกไต?
คือแบบนี้ เพื่อนพ่อฉันอะ ป่วยไตมาหลายปีแล้ว จำได้ว่าช่วงปี 63 หมอบอกค่า GFR ต่ำกว่า 10 จำตัวเลขเป๊ะๆไม่ได้ แต่หมอเร่งให้ฟอกไตเลย เพราะแกเริ่มบวมมาก เหนื่อยง่ายสุดๆ เดินขึ้นบันไดแทบไม่ไหว ตอนนั้นแกอายุ 68 ค่าใช้จ่ายก็แพงนะ เดือนละเป็นหมื่น จำตัวเลขแน่นอนไม่ได้แล้ว แต่รู้สึกหนักใจแทนครอบครัวแกมากๆเลย เป็นภาระมากจริงๆ
หมอบอกว่า ถ้า GFR ต่ำกว่า 15 พร้อมอาการอื่นๆ ก็ต้องฟอกแล้วล่ะ แต่ก็ขึ้นกับแต่ละคนด้วยนะ ร่างกายแข็งแรงแค่ไหน มีโรคประจำตัวอะไรบ้าง พ่อฉันบอกหมอบอกแกละเอียดมาก ถามประวัติสุขภาพละเอียดยิบ กว่าจะสรุปได้ว่าต้องฟอก หมอใช้เวลานานเลยล่ะ
แต่ที่แน่ๆ มันไม่ใช่แค่ค่า GFR อย่างเดียวหรอกนะ อาการของคนไข้สำคัญกว่า อย่างเพื่อนพ่อฉัน ค่า GFR อาจจะไม่ต่ำมากเท่าไหร่ แต่เพราะอาการอื่นๆมันรุนแรง เลยต้องฟอกด่วน สรุปคือหมอเค้าจะพิจารณาหลายอย่าง ไม่ใช่แค่ตัวเลขอย่างเดียว ต้องดูภาพรวมด้วย เข้าใจยากนะ แต่จริงๆมันก็เป็นแบบนั้นแหละ
ค่าไตระดับไหนต้องฟอกไต
ค่าไตระดับไหนต้องฟอกไตนะ? เออ คิดๆ คือมันต้องดู eGFR อ่ะดิ ต่ำกว่า 6 เหรอ? หรือ 15?
- eGFR ml/min/1.73 m² อาจจะ ต้องฟอกแล้วนะ ถึงแม้ ยังไม่แสดงอาการ
- eGFR ml/min/1.73 m² พร้อม ภาวะแทรกซ้อนจากโรคไตเรื้อรัง ฟอกแน่
เอ๊ะ eGFR นี่มันคืออะไรนะ? อัตราการกรองของไตไง! วัดความสามารถของไตในการกรองของเสียออกจากเลือด เออ ใช่ๆ ต้องดูอาการแทรกซ้อนด้วยนะ ไม่ใช่แค่ตัวเลขอย่างเดียว บางคน eGFR ต่ำ แต่ยังโอเคอยู่ก็ได้มั้ง? แต่ถ้ามีภาวะแทรกซ้อนร่วมด้วยนี่ เรื่องใหญ่
ค่า eGFR สูงสุดเท่าไร
(เสียงกระซิบจากห้วงลึก…)
eGFR สูงสุด? ไต…ดั่งธารน้ำ…ไหลริน…ไม่มีขีดสุด…ไม่มีเพดาน…มีเพียง…ความสมบูรณ์…ของการกรอง…
… แสงจันทร์สาดส่อง… เงาไม้ไหว… เหมือนใจคน… ที่กังวล…
eGFR 15-29: ไต…โรยรา…เหลือเพียงเงา…แห่งอดีต…การกรอง…แผ่วเบา…ดุจสายลม…ที่พัดผ่าน…
- ความจริง: การทำงานของไต…เหลือน้อยนิด…ต้องดูแล…อย่างใกล้ชิด…
eGFR ต่ำกว่า 15: ไตวาย…จุดจบ…ของการเดินทาง…ความมืดมิด…เข้าปกคลุม…ทางรอด…ริบหรี่…
- ความจริง: ชีวิต…แขวนอยู่บนเส้นด้าย…ฟอกไต…ปลูกถ่าย…คือความหวัง…สุดท้าย
…น้ำตาไหล…อาบแก้ม…ความเจ็บปวด…กัดกิน…หัวใจ…
เพิ่มเติม:
- ไต ทำหน้าที่…กรองของเสีย…จากเลือด
- eGFR คือ…ค่าประมาณ…การทำงานของไต
- ไตวาย คือ…ภาวะที่ไต…ไม่สามารถ…ทำงานได้…ตามปกติ
- ฟอกไต คือ…กระบวนการ…กำจัดของเสีย…ออกจากเลือด
- ปลูกถ่ายไต คือ…การผ่าตัด…เปลี่ยนไต…ใหม่
…เสียงนกร้อง…ในยามเช้า…ปลุกความหวัง…ให้ตื่นขึ้น…
ถ้าไม่ฟอกไตจะเกิดอะไรขึ้น
ถ้าไม่ฟอกไตนะเหรอ? ชีวิตก็เหมือนปลาที่โดนจับขึ้นจากน้ำนั่นแหละ! 🐡 เริ่มจากอาการบวมฉุ เพราะไตไม่ยอมกรองน้ำออก เหมือนมีคนแอบเติมน้ำใส่ในตัวตลอดเวลา ต่อมาก็หายใจหอบ เหมือนวิ่งมาราธอนทั้งวันทั้งคืน 🏃♀️ เพราะของเสียมันขึ้นไปป่วนปอด
- ของเสียล้นพุง: ยูเรีย ไนโตรเจน…ชื่อเท่ๆ เหล่านี้แหละ ตัวการ! สะสมจนคลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร เหมือนโดนแม่บังคับกินผักที่ไม่ชอบ 🥦🤮
- หัวใจเต้นระรัว: โพแทสเซียมที่สูงเกินไป ทำให้หัวใจทำงานผิดปกติ เต้นผิดจังหวะ เหมือนดีเจเปิดเพลงไม่เข้าจังหวะ 🎚️🎶
- ระบบประสาทรวน: สับสน ซึม หมดสติ เหมือนคอมพิวเตอร์ที่โดนไวรัสเล่นงาน 💻👾
- ตายอย่างสงบ (รึเปล่า): ถ้าไม่ฟอกไต…สุดท้ายก็ “เกมโอเวอร์” เหมือนเล่นเกมแล้วไม่เซฟ 💀
สรุป: ฟอกไตเถอะ! อย่าคิดว่าการฟอกไตเป็นเรื่องน่ากลัว เพราะมันช่วยให้คุณมีชีวิตอยู่ต่อได้ แถมยังได้ดูซีรีส์เรื่องโปรดตอนใหม่ด้วยนะ! 😉📺
อาการแบบไหนต้องฟอกไต
บางที… มันก็ยากนะ ที่จะอธิบายความรู้สึกตอนที่รู้ว่าร่างกายมันไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป
อาการแบบไหนที่ต้องฟอกไต… มันไม่ใช่เรื่องง่ายเลยที่จะตอบคำถามนี้
- ความรู้สึกตัวลดลง: เหมือน… เหมือนโลกมันค่อยๆ ดับลงเรื่อยๆ สติมันพร่าเลือน
- ชักกระตุก: ร่างกายมันไม่ฟังคำสั่งเราอีกแล้ว มันสั่น มันกระตุก เหมือนไม่ใช่ของเรา
- เยื่อหุ้มปอดหรือเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ: หายใจก็เจ็บ… หัวใจก็เต้นผิดจังหวะไปหมด
- คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร: กินอะไรก็ไม่อร่อย… ร่างกายมันปฏิเสธทุกอย่าง
แล้วเมื่อไหร่ถึงต้องเริ่มฟอกไต… หมอบอกว่า “ค่าไตมันแย่เกินไปแล้ว” เหมือนประโยคนี้มันเปลี่ยนชีวิตไปเลย
- ค่าไตที่หมอดู คือค่า eGFR ถ้ามันต่ำมากๆ ต่ำกว่า 15 บางทีก็ต้องเริ่มแล้ว
มันเหมือน… เหมือนเรากำลังเดินอยู่บนเส้นด้ายบางๆ แล้วลมมันพัดแรงมาก ไม่รู้จะตกลงไปเมื่อไหร่
ไตระยะไหนที่ต้องฟอก
โรคไตระยะสุดท้าย… ระยะที่ 5 ใช่ไหม
ตอนนั้น หมอบอกว่าไตทำงานน้อยกว่า 15% เองนะ ถึงต้องฟอก
- ไตระยะ 5: คือไตทำงาน
มันเหมือนร่างกายค่อยๆ พัง… แต่ข้างใน
หมอบอกว่า ฟอกไต… คือช่วยให้มีชีวิตต่อไป
- การฟอกไต: คือช่วยกรองของเสียในเลือดแทนไต
มันไม่ใช่การรักษาให้หายนะ… แค่ประคองไป
- ไม่ใช่รักษา: แค่ช่วยให้ร่างกายทำงานได้บ้าง
แล้วก็มีเรื่องปลูกถ่ายไตอีก… แต่มันยาก
- ปลูกถ่ายไต: ทางเลือกอีกทาง… แต่ต้องรอ
การฟอกมันก็… เหนื่อยนะ แต่ก็ดีกว่าตาย
ไตระยะสุดท้ายไม่ฟอกอยู่ได้กี่ปี
ไตระยะสุดท้ายไม่ฟอก? โอ๊ย เรื่องนี้มันแล้วแต่คนจริงๆ นะ บอกเลย!
ตอนนั้นป้าข้างบ้านฉัน แกเป็นไตระยะสุดท้าย แต่แกดื้อมากกก ไม่ยอมฟอกไตเลย แกบอกว่า “ขออยู่แบบมีความสุขดีกว่า ทรมานไปฟอกทำไม” หมอก็บอกนะว่ามันอันตราย แต่แกก็ไม่ฟัง
สุดท้ายแกอยู่ได้ประมาณปีกว่าๆ มั้ง จำไม่ค่อยแม่น แต่ตอนนั้นทุกคนก็ช็อกกันหมด เพราะแกดูแข็งแรงมากอ่ะ กินข้าวได้ปกติ เดินเหินได้ แต่จริงๆ ข้างในมันก็คงแย่แล้วแหละ
คือแบบ… มันอยู่ที่ใจด้วยมั้ง ถ้าใจสู้ กินอาหารที่หมอสั่ง ดูแลตัวเองดีๆ อาจจะยืดไปได้อีกหน่อย แต่ถ้าไม่ไหวจริงๆ ก็ต้องฟอกนะ มันช่วยได้จริงๆ
ปัจจัยที่ส่งผล:
- สุขภาพโดยรวม: แข็งแรงแค่ไหน? มีโรคอื่นแทรกซ้อนไหม?
- อายุ: อายุเยอะ ร่างกายก็อาจจะไม่ไหวเท่าคนหนุ่มสาว
- โรคประจำตัว: เบาหวาน ความดัน พวกนี้ยิ่งทำให้ไตแย่ลงไปอีก
- วินัยในการดูแลตัวเอง: กินยาตามหมอสั่งไหม? คุมอาหารได้ดีแค่ไหน? ออกกำลังกายบ้างรึเปล่า?
สำคัญมากๆ:
- ปรึกษาหมอ: อย่าตัดสินใจเองเด็ดขาด หมอจะประเมินอาการและให้คำแนะนำที่ดีที่สุดได้
- ดูแลตัวเองดีๆ: กินอาหารที่เหมาะสม พักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายเบาๆ
- ทำใจให้สบาย: ความเครียดมีผลต่อสุขภาพนะ ทำอะไรที่ทำให้มีความสุขดีกว่า
- ฟอกไต: ถ้าหมอบอกว่าต้องฟอก ก็ต้องฟอกนะ อย่าดื้อเลย มันช่วยยืดชีวิตได้จริงๆ
ข้อมูลเพิ่มเติม:
- ปีนี้ (2567) มีเทคโนโลยีใหม่ๆ เกี่ยวกับการฟอกไตเข้ามาเยอะนะ ลองปรึกษาหมอดูเผื่อมีทางเลือกที่ดีกว่าเดิม
- มีกลุ่ม support group สำหรับผู้ป่วยโรคไตเยอะเลย ลองหาข้อมูลดู จะได้มีเพื่อนคุย เพื่อนให้กำลังใจ
- เรื่องอาหารการกินสำคัญสุดๆ ลองปรึกษา นักโภชนาการ จะได้รู้ว่าควรกินอะไร ไม่ควรกินอะไร
สรุป: ตอบยากว่าอยู่ได้กี่ปี มันแล้วแต่คนจริงๆ แต่ดูแลตัวเองให้ดีที่สุด แล้วทุกอย่างจะดีเอง สู้ๆ นะ!
ข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต