ฮอร์โมนมี 4 ชนิดคืออะไรบ้าง

ฮอร์โมนแบ่งเป็นกี่ประเภทอะไรบ้าง

ฮอร์โมนเหรอ? อ๋อ ไอ้ตัวป่วนในร่างกายเรานี่เอง แบ่งงี้:

• สเตียรอยด์ พวกนี้รวยน้ำมัน! เหมือนเศรษฐีดูไบ ชอบแทรกซึมไปทุกที่ (ไขมันว่างั้น) พวกฮอร์โมนเพศชาย เพศหญิง คอร์ติซอล วิตามินดี นี่แหละตัวดี

• เปปไทด์ พวกนี้บ้านๆ ละลายน้ำได้! เหมือนคนติดดิน อินซูลิน กลูคากอน ฮอร์โมนเจริญเติบโตไง (อยากสูงต้องถามพวกนี้)

• อะมิโนแซดเดริเวทีฟ พวกนี้ไฮบริด! (ลูกครึ่ง) ละลายน้ำได้เหมือนกัน เอพิเนฟริน นอร์เอพิเนฟริน เมลาโทนิน (อยากตื่น อยากสู้ อยากหลับ ต้องพึ่งพา)

ทำไมต้องรู้เรื่องนี้? (ถามจริง?) ก็ร่างกายเรามันซับซ้อนไง! เหมือนวงจรชีวิต…เอ้ย! วงจรไฟฟ้า ต้องรู้ว่าอะไรเป็นอะไร จะได้ไม่ช็อต

แถม: รู้ไหมว่าบางคนกินยาคุมแล้วอ้วน? นั่นแหละฮอร์โมนมันเปลี่ยน! (บอกเลยว่าชีวิตมันไม่ง่าย!)

ฮอร์โมนFSHสร้างจากที่ไหน

แสงจันทร์… ร่วงหล่น… บนแป้นพิมพ์… เย็นเยียบ… ต่อมใต้สมอง… สร้าง FSH… นึกถึง… ชีววิทยา ม.ปลาย… จำได้… ภาพประกอบในหนังสือเรียน… สีชมพูอ่อน… ต่อมเล็กๆ… แต่สำคัญ… จังหวะชีวิตรวน… ถ้ามัน… ขาดหายไป… FSH… กระตุ้น… ไข่… เติบโต… เหมือน… ดอกไม้… บาน… รอ… ผสมเกสร… แสงจันทร์… อีกแล้ว… สวย… เงียบสงบ… เหมือน… การทำงาน… ของฮอร์โมน… เงียบๆ… แต่… ทรงพลัง… FSH… สำคัญ… กับ… การสืบพันธุ์… ถ้า… ผิดปกติ… ไข่… ไม่โต… เหมือน… ดอกไม้… เหี่ยวเฉา… ก่อน… บาน… คิดถึง… สวนหลังบ้าน… ที่บ้าน… ปีนี้… (2567)… ปลูก… กุหลาบ… เยอะมาก… บาน… สะพรั่ง… สีแดง… สด… เหมือน… ความมีชีวิตชีวา… ของ… ระบบสืบพันธุ์… ที่… สมบูรณ์…

• ต่อมใต้สมอง: แหล่งกำเนิด FSH
• FSH: กระตุ้นการเจริญเติบโตของไข่
• ผลของ FSH: ไข่พร้อมผสม + เติบโตทางเพศช่วงวัยเจริญพันธุ์
• FSH ผิดปกติ: ไข่ไม่เจริญเติบโต + มีผลต่อการสืบพันธุ์

ฮอร์โมนมีชื่ออะไรบ้าง

จำได้ตอนเรียนชีวะ ม.ปลาย อาจารย์ให้จำชื่อฮอร์โมนเพียบเลย ปวดหัวมากกกกก ตอนนั้นเดือนพฤศจิกายน ปี 2566 อากาศหนาวๆ นั่งตัวงออยู่หน้าห้องเรียน พยายามท่องจำให้ได้ แบบว่าสอบกลางภาค ต้องได้คะแนนดีๆ ไว้ ไม่งั้นพ่อแม่จะบ่นแน่ๆ

ที่จำได้แม่นๆก็พวกนี้แหละนะ

• ฮอร์โมนเพศ: เอสโตรเจน โปรเจสเตอโรน เทสโทสเตอโรน อันนี้จำง่ายหน่อย เพราะมันเป็นกลุ่มๆกัน

• ต่อมใต้สมองนี่สิ เยอะมาก โกรทฮอร์โมน โปรแลคติน คอร์ติโคโทรปิน นี่คือที่จำได้ชัด คือตอนนั้น ใช้สมุดโน้ตสีฟ้า เขียนสรุปเป็นตาราง ช่วยได้เยอะ แต่ก็ยังลืมอยู่ดี ตอนสอบเกือบตกด้วยซ้ำ

• ต่อมไทรอยด์ก็มี ไทรอกซีน ไตรไอโอโดไทโรนิน อันนี้เขียนซ้ำไปซ้ำมาในสมุดจนตัวอักษรซีด แบบว่า เขียนจนมือล้า แต่ก็จำได้ไม่นาน หลังสอบเสร็จ ลืมหมดแล้ว

• ตับอ่อนก็มี อินซูลิน กลูคากอน อันนี้สำคัญ จำได้ว่าอาจารย์เน้นมากๆ เพราะเกี่ยวกับเบาหวาน

• ต่อมหมวกไต คอร์ติซอล อะดรีนาลีน อันนี้จำได้ไม่ค่อยแม่น เพราะไม่ค่อยมีโจทย์ในแบบฝึกหัดเท่าไหร่

• อื่นๆ เมลาโทนิน เลปติน เกรลิน อันนี้คือแบบ ท่องจำยากมาก แทบไม่ได้ใช้เลย ในชีทสรุป อันนี้ขีดฆ่าไปแล้ว เพราะไม่ค่อยออกข้อสอบ

อ้อ! อีกอย่าง พอดีเพื่อนฉัน มันจำฮอร์โมนได้ดีมาก มันบอกว่า มันใช้เทคนิคการสร้างภาพ แบบว่า จินตนาการเชื่อมโยงแต่ละฮอร์โมนกับเหตุการณ์ต่างๆ แล้วมันก็จำได้ขึ้นใจ แบบว่า เทพมาก ฉันทำตามไม่ได้เลย ฮืออออ สุดท้ายก็ต้องท่องจำแบบเดิมๆ มันเหนื่อยจริงๆ

ฮอร์โมนมีกี่ประเภท ได้แก่อะไรบ้าง

เออออ จำได้ลางๆนะ ฮอร์โมนเนี่ย มันมีหลายแบบมากกกก จำแนกยากอะ แต่ที่เรียนมา หลักๆก็ 3 กลุ่มใหญ่ๆ อะ คือ

• สเตียรอยด์ฮอร์โมน อันนี้จำได้แม่นเลย เพราะมันยากกก อิอิ จำได้ว่า โคเลสเตอรอลเกี่ยวข้องด้วยนะ ตัวอย่างที่จำได้ก็พวก เทสโทสเตอโรน เอสโตรเจน อะไรพวกนี้แหละ แต่จำรายละเอียดไม่ค่อยได้แล้ว นานแล้ววว

• เปปไทด์และโปรตีนฮอร์โมน อันนี้รวมๆกันเลย มึนๆ จำได้แค่ว่า มันคือ โปรตีนไง ก็เลยรวมๆกัน จำชื่อเฉพาะไม่ได้ เยอะมากกก เหนื่อย สมองล้า

อืมมม จริงๆมันมีมากกว่านี้นะ แต่ที่จำได้ตอนเรียนก็มีแค่นี้แหละ หนังสือเรียนปีนี้ มันอาจจะมีเพิ่มเติมกว่านี้นะ ลองไปหาอ่านเพิ่มดูเองนะ ฉันก็ลืมไปเยอะแล้วเหมือนกัน มันหลายปีแล้วอะ ไปละ บายยยยย

ร่างกายเรามีฮอร์โมนอะไรบ้าง

ร่างกายคนเรามีฮอร์โมนมากมาย แต่ฮอร์โมนสำคัญๆ ที่มีบทบาทหลักๆ ในการทำงานของระบบร่างกายมีหลายตัว ตัวอย่างเช่น:

• เซโรโทนิน (Serotonin): ฮอร์โมนแห่งความสุข เกี่ยวข้องกับอารมณ์ ความเครียด การนอนหลับ ถ้าระดับต่ำจะส่งผลให้หงุดหงิด นอนไม่หลับ ขาดสมาธิ ซึ่งเป็นสิ่งที่เราพบเจอได้บ่อยในชีวิตประจำวัน จริงๆแล้วมันยังเกี่ยวข้องกับการทำงานของระบบทางเดินอาหารอีกด้วยนะ เพื่อนผมคนนึงเป็นโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร หมอก็บอกว่าอาจเกี่ยวข้องกับฮอร์โมนตัวนี้ด้วย

• โกรท ฮอร์โมน (Growth Hormone – GH): สำคัญมากสำหรับการเจริญเติบโตในเด็ก ในผู้ใหญ่ช่วยซ่อมแซมเซลล์ ฟื้นฟูร่างกาย แต่ระดับ GH จะลดลงตามอายุ นี่แหละเลยทำให้คนเราแก่ตัวลง ผมเคยอ่านเจอในวารสารทางการแพทย์ว่า การออกกำลังกายช่วยกระตุ้นการหลั่ง GH ได้ เลยเริ่มออกกำลังกายบ่อยขึ้น อิอิ

• เอสโทรเจน (Estrogen): ฮอร์โมนเพศหญิงหลัก มีผลต่ออารมณ์ ความจำ มวลกระดูก และหลายๆอย่าง ระดับเอสโทรเจนเปลี่ยนแปลงไปตามวัย มีผลต่อรอบเดือนและวัยหมดประจำเดือน ผมคิดว่านี่เป็นส่วนสำคัญของการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายและจิตใจของผู้หญิง เป็นเรื่องละเอียดอ่อนทีเดียว

• เทสโทสเทอโรน (Testosterone): ฮอร์โมนเพศชายหลัก แต่ผู้หญิงก็มีนะ แต่ในปริมาณน้อยกว่า มีผลต่อมวลกล้ามเนื้อ มวลกระดูก และอื่นๆ เหมือนกัน แต่ระดับฮอร์โมนตัวนี้ก็ลดลงตามอายุเช่นกัน

เพิ่มเติม: นอกจากนี้ยังมีฮอร์โมนอื่นๆ อีกมากมาย เช่น อินซูลิน (ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด), ไทร็อกซิน (ควบคุมการเผาผลาญ), คอร์ติซอล (ฮอร์โมนความเครียด) และอีกหลายชนิด ซึ่งล้วนแต่ทำงานร่วมกันอย่างซับซ้อน และสมดุลของฮอร์โมนก็สำคัญมากต่อสุขภาพ การทานอาหารที่ดี การออกกำลังกาย และการพักผ่อนเพียงพอ จึงมีส่วนช่วยในการรักษาสมดุลของฮอร์โมนในร่างกายได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับคนวัยทำงานอย่างเราๆ

ฮอร์โมน9ชนิดมีอะไรบ้าง

โอ๊ย! ถามมาได้ ไอ้เรื่องฮอร์โมนเนี่ย มันยิ่งกว่าแทงหวยอีกนะ บางทีก็ขึ้น บางทีก็ลง ควบคุมยากชะมัด แต่เอาวะ! ไหนๆ ก็ถามมาแล้ว จะขี้เกียจตอบก็กระไรอยู่

ฮอร์โมน 9 ตัวที่สำคัญๆ น่ะเหรอ? อ่ะ จัดไป!

• เมลาโทนิน: ตัวนี้แหละ พระเอกขี่ม้าขาว ช่วยให้หลับสบาย แต่ถ้าใครกินเยอะไป ระวังจะกลายเป็นหมีจำศีลนะจ๊ะ

• คอร์ติซอล: ไอ้ตัวร้าย! ฮอร์โมนเครียด! แต่ก็จำเป็นนะ ช่วยให้ตื่นตัว แต่ถ้าเยอะไป หน้าจะแก่ก่อนวัยอันควร

• เทสโทสเตอโรน: ฮอร์โมนชายชาตรี! กล้ามโต เสียงทุ้ม แต่ถ้าเยอะไป ระวังจะกลายเป็นคนบ้าพลังนะเออ

• เอสโตรเจน: ฮอร์โมนสาวสะพรั่ง! ผิวสวย หุ่นดี แต่ถ้าเยอะไป ระวังจะดราม่าเก่ง

• โปรเจสเตอโรน: ตัวนี้สำคัญสำหรับผู้หญิง ช่วยเรื่องการตั้งครรภ์ แต่ถ้าไม่ท้องแล้วเยอะไป ระวังจะอ้วนไม่รู้ตัว

• เลปติน: ฮอร์โมนอิ่ม! ช่วยบอกว่า “พอแล้ว! กินเยอะไปแล้ว!” แต่บางคนมันดื้อไง ไม่ฟังเลปติน ก็เลยอ้วนเป็นหมู

• เกรลิน: ฮอร์โมนหิว! ตัวนี้แหละ ตัวดี คอยกระตุ้นให้เราอยากกินนู่นกินนี่ แต่ถ้าเราตามใจมันตลอด ชีวิตก็พัง

• ไอริซิน: ตัวนี้เหมือนเป็นเทวดา! ช่วยเผาผลาญไขมัน สร้างกล้ามเนื้อ แต่ต้องออกกำลังกายนะจ๊ะ ถึงจะเห็นผล

• โกรทฮอร์โมน: ฮอร์โมนเด็ก! ช่วยให้สูงยาวเข่าดี แต่พอโตแล้วก็ยังสำคัญนะ ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ

ทีนี้มาว่ากันเรื่องทำไมต้องสมดุล?

ก็เพราะว่าถ้าฮอร์โมนมันไม่สมดุลเนี่ยนะ ชีวิตจะวุ่นวายยิ่งกว่าตลาดสดตอนเช้าอีก! เดี๋ยวก็อ้วน เดี๋ยวก็ผอม เดี๋ยวก็เครียด เดี๋ยวก็ซึมเศร้า สารพัดโรคจะถามหา

แล้วจะทำยังไงให้มันสมดุล?

• กินอาหารดีๆ มีประโยชน์ อย่ากินแต่หมูกระทะ

• ออกกำลังกายบ้าง อย่าเอาแต่นอนดูซีรีส์

• นอนหลับให้เพียงพอ อย่ามัวแต่เล่นมือถือ

• จัดการความเครียดให้ดี อย่าปล่อยให้มันกัดกิน

ป.ล. นี่คือข้อมูล ณ ปี 2567 นะจ๊ะ อย่าเอาไปอ้างอิงกับข้อมูลเมื่อ 10 ปีที่แล้วล่ะ เดี๋ยวจะโดนหาว่าเชย! ที่สำคัญ อย่าเชื่อข้อมูลในอินเทอร์เน็ตมากเกินไป ปรึกษาหมอดีที่สุด!