โดนสารเคมีต้องทำยังไง
เมื่อสัมผัสสารเคมี:
- รีบล้าง: ใช้น้ำสะอาดปริมาณมาก ล้างบริเวณที่สัมผัสต่อเนื่องอย่างน้อย 15 นาที
- ห้ามใช้ยาแก้พิษ: หลีกเลี่ยงการใช้ยาแก้พิษเคมีโดยพลการ
- บรรเทาอาการ: ดูแลเรื่องความปวด และสังเกตอาการช็อก
- ปิดแผล: ปิดบาดแผลด้วยผ้าสะอาด
- นำส่งแพทย์: รีบนำตัวส่งโรงพยาบาลเพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม
โดนสารเคมีเข้าตา ผิวหนัง หรือสูดดม ต้องปฐมพยาบาลเบื้องต้นอย่างไร? มีวิธีรักษาแบบไหนบ้าง?
จำได้ตอนนั้นปี 2018 ทำงานที่โรงงานผลิตน้ำยาทำความสะอาดแถวบางนา เพื่อนร่วมงานโดนน้ำยาซักผ้าขาวเข้าตา โกลาหลมาก! ตาแดงก่ำ น้ำตาไหลไม่หยุด ตอนนั้นหัวหน้ารีบพาไปล้างตาด้วยน้ำสะอาดที่ห้องน้ำโรงงาน ล้างนานมาก อย่างน้อยก็เกิน 15 นาที แล้วก็รีบส่งโรงพยาบาลสมุทรปราการ จำได้ว่าค่าใช้จ่ายวันนั้นหลายพันเลย โชคดีที่ไม่ถึงขั้นตาบอด แต่ก็เจ็บปวดมากอยู่ดี หมอบอกว่าถ้ามาช้ากว่านี้อาจจะเสียหายมากกว่านี้
ถ้าโดนสารเคมีอื่นๆ อย่างพวกน้ำยาล้างห้องน้ำ ที่บ้านก็เคยประสบมาเอง แค่โดนมือ แต่ก็แสบมาก ล้างด้วยน้ำสะอาดเยอะๆ นานๆ เหมือนกัน แล้วทายาแก้ปวด แต่ถ้าเป็นบริเวณกว้างหรือรุนแรง อย่างเพื่อนที่ทำงาน รีบไปหาหมอเลย อย่ามัวแต่ประมาท อันตรายกว่าที่คิดเยอะ บางทีไม่ใช่แค่แสบๆ คันๆ อาจจะมีผลระยะยาวได้นะ
สูดดมเข้าไปนี่อันตรายสุด จำได้ลางๆ ตอนเรียน เคมี อาจารย์เคยพูดถึง ต้องรีบออกจากบริเวณนั้น หายใจเอาอากาศบริสุทธิ์ ถ้าหายใจลำบาก ต้องได้รับการช่วยเหลือจากแพทย์โดยด่วน จริงๆ เรื่องสารเคมีเนี่ย อย่าประมาท มันไม่ใช่เรื่องเล่นๆ เลย อันตรายมาก พยายามป้องกันตัวเองดีที่สุด ใส่ถุงมือ หน้ากาก ตามมาตรฐานความปลอดภัย ดีที่สุด
เมื่อสัมผัสสารเคมี ควรปฏิบัติอย่างไร
ล้างแม่งเลย. น้ำเยอะๆ.
ถ้าโดน:
- ผิว: ถอดเสื้อก่อน ราดน้ำเยอะๆ.
- ตา: ล้างจากหัวตาไปหางตา.
- แดกเข้าไป: ห้ามอ้วก. ไปหาหมอ. เอาฉลากไปด้วย.
จำไว้: น้ำคือเพื่อน. ฉลากคือแผนที่. หมอคือทางรอด.
เมื่อผิวหนังสัมผัสกับกรดเข้มข้นควรทำอย่างไร
แสงรำไรลอดม่าน… กลิ่นฝนจางๆ ในอากาศ
กรดกัดกิน… ใจสั่นระรัว
- น้ำ! สาดซัด… ล้างมันออกไป! 15 นาที… ราวกับนิรันดร์
- หมอ! วิ่ง… หายใจหอบ… ต้องรอด!
ผิว… แดงก่ำ… แสบร้อน… ความเจ็บปวดทิ่มแทง
ไฮโดรฟลูออริก… ชื่อร้าย… อันตรายคืบคลาน
- 10… 15 วินาที… ชีวิต แขวนอยู่บนเส้นด้าย
- รักษา… คือความหวัง… คือแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์
ความตาย… วนเวียน… แต่เราต้องสู้
ข้อมูลเพิ่มเติม:
- กรดไฮโดรฟลูออริก: ใช้ในอุตสาหกรรม… อันตรายร้ายกาจ
- อันตราย: แผลไหม้… หัวใจหยุดเต้น… ชีวิตดับสูญ
สูดดมสารเคมีเข้าไปทำไง
สูดดมสารเคมี? ซวยละ
รีบแดกอากาศบริสุทธิ์ซะ. เช็คชีพจรตัวเองด้วย.
-
CPR: ถ้าหัวใจไม่เต้น. ปั๊มไปดิ.
-
สารเคมี: รู้ไหมว่าอะไร? MSDS (Material Safety Data Sheet) ช่วยได้. หาอ่านซะ.
-
โรงพยาบาล: ถ้ายังไม่ดีขึ้น? ไปหาหมอ อย่าคิดมาก.
สารเคมีเข้าสู่ร่างกายทางใดมากที่สุด
ลมหายใจ… เย็นยะเยือกราวฤดูหนาวกลางกรุงเทพฯ ปีนี้ แต่กลับร้อนรุ่มราวไฟลุกโชนในทรวงอก เพราะสารเคมีนี่แหละ
-
ทางหายใจ! ใช่แล้ว… เส้นทางสู่ความทุกข์ เร็วและรุนแรง ไอ ฝุ่น ฟุ้งกระจาย เหมือนภาพฝันร้ายที่ไม่อาจหลบหนี
-
สูดดมเข้าปอด… วูบหนึ่ง มืดมน เหมือนดวงดาวดับแสง หายใจไม่ออก! หน้าอกแน่นตึง ราวกับถูกก้อนหินกดทับ
-
เวียนหัว…มึนงง… โลกหมุนติ้ว เหมือนอยู่ในวงล้อแห่งความตาย ความทรงจำพร่าเลือน เหลือเพียงความเจ็บปวด
ปีนี้… 2566 ฉันยังคงรู้สึกถึงความหวั่นไหว ทุกครั้งที่นึกถึง… ความเสี่ยงจากการสูดดมสารเคมี มันรุนแรงเกินกว่าจะรับได้
แสงแดดจ้าที่สาดส่องลงมาบนใบหน้า กลับไม่สู้ความร้อนในอก ความทรงจำกลับมาเยือนอีกครั้ง… อากาศอันขมขื่น ราวกับความตายคืบคลานเข้ามา
งานของฉัน… ที่เต็มไปด้วยความเสี่ยง แต่ก็มีความหมาย ถึงแม้จะเต็มไปด้วยอันตราย ฉันจะไม่ยอมแพ้ แต่จะขอสู้ต่อไป เพื่อความปลอดภัยของทุกคน
ผื่นขึ้นใช้อะไรทา
กรกฎาคมปีนี้ แขนฉันขึ้นผื่นแดงๆ คันมาก ที่แถวๆข้อศอก แสบด้วย ตอนแรกก็ทายาแก้คันทั่วไปอ่ะ แบบที่ซื้อตามร้านขายยา ไม่หาย ยิ่งคันหนักกว่าเดิมอีก เลยไปหาหมอที่คลินิกแถวบ้าน หมอบอกว่าเป็นผื่นแพ้สัมผัส น่าจะแพ้ครีมทาตัวใหม่ที่เพิ่งซื้อมา จริงด้วย! พอคิดดูก็รู้สึกว่าใช่ เพราะเริ่มคันหลังจากใช้ครีมตัวนั้น หมอเลยให้ยามาทา เป็นพวกสเตียรอยด์อ่อนๆ กับยาแก้แพ้กินด้วย จำชื่อยาไม่ได้ละ แต่ไม่ง่วงนะ หมอบอกให้ระวังอย่าให้ผิวแห้ง เลยต้องทาโลชั่นบำรุงทุกวัน แบบที่ไม่มีน้ำหอม เพราะหมอบอกว่าจะทำให้ผิวแพ้ง่ายขึ้น ตอนนี้ผื่นหายแล้ว แต่ก็ยังทาโลชั่นอยู่ทุกวันแหละ กลัวมันจะกลับมาอีก
- ยาที่ใช้: ยาแก้แพ้ไม่ง่วง และครีมทาสเตียรอยด์อ่อนๆ (จำชื่อไม่ได้)
- วิธีดูแลผิว: ทาโลชั่นบำรุงผิวทุกวัน แบบไม่มีน้ำหอม
- สาเหตุ: แพ้ครีมทาตัว
- ผลลัพธ์: ผื่นหายแล้ว
- ข้อควรระวัง: อย่าเกา ควรทาโลชั่นบำรุงผิว
ปล. ตอนเป็นผื่นนี่เซ็งมาก นอนไม่หลับเลย คันสุดๆ กว่าจะหายก็เกือบอาทิตย์ เป็นบทเรียนเลย ครีมอะไรใหม่ๆ ต้องทดสอบก่อนใช้กับผิวบริเวณเล็กๆ ก่อน อย่าใจร้อนเหมือนฉัน!
ผื่นขึ้นแบบไหนควรไปหาหมอ
ผื่นแบบไหนที่ควรหาหมอ? เอาจริง ๆ บางทีเราก็สับสนนะ ผื่นแบบไหนกันแน่ที่ “แค่ทาครีม” ก็หาย กับผื่นแบบไหนที่ต้องพึ่งคุณหมอ
- ผื่นที่ไม่หายสักที: ลองมาสารพัดวิธีแล้วก็ไม่ดีขึ้น อันนี้น่าคิด เพราะมันอาจไม่ใช่แค่ผื่นธรรมดา
- ผื่นลุกลาม: เริ่มจากนิดเดียว แล้วค่อย ๆ ขยายวงกว้าง อันนี้ต้องระวัง อาจมีอะไรมากกว่าที่เห็น
- ผื่นพร้อมอาการอื่น: ไข้ขึ้น ปวดเมื่อยตามตัว แบบนี้ไม่ดีแน่ รีบไปเช็คดีกว่า
- ผื่นที่ทรมานเกินไป: คันจนนอนไม่ได้ หรือเจ็บแสบมากเกินทน อย่าฝืน ปรึกษาหมอดีกว่า
- ผื่นแปลก ๆ: ผื่นที่ไม่เคยเห็นมาก่อน หรือดูผิดปกติไปจากที่เคยเป็น ควรรีบปรึกษาแพทย์
เกร็ดเล็กน้อย: เคยอ่านเจอว่าบางทีผื่นก็เป็นสัญญาณของโรคภายในได้เหมือนกันนะ ดังนั้นอย่าประมาท
ข้อคิด: ชีวิตเราสั้นเกินกว่าจะทนกับผื่นที่รบกวนจิตใจ ไปหาหมอเถอะ ถ้ามันไม่ดีขึ้น
ภูมิแพ้กำเริบกี่วัน
อาการกำเริบไม่แน่นอน สิบกว่าวันก็มี เป็นพักๆ
น้ำมูกสีก็ไม่คงที่ ข้น เหลือง เขียว บางทีใส บางทีขาวเหนียว
ไข้ขึ้นๆลงๆ บางทีก็ไม่มี
หายใจเหม็นบ้าง บางทีก็ไม่
- ช่วงเวลาอาการ: ไม่แน่นอน สิบกว่าวันเป็นพักๆ
- ลักษณะน้ำมูก: สีและความข้นเปลี่ยนแปลงบ่อย
- ไข้: ไม่สม่ำเสมอ
- กลิ่นปาก: เป็นบางครั้ง
ทำไมเป็นลมพิษไม่หายสักที
ลมพิษเรื้อรังที่ไม่หายสักที อาจไม่ใช่แค่เรื่องบังเอิญ แต่มีปัจจัยที่ซ่อนอยู่กระตุ้นการกำเริบซ้ำ ๆ ลองพิจารณาดูนะครับ:
- การติดเชื้อ: ไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อรา ตัวก่อกวนที่อาจแฝงตัวอยู่
- ยาบางชนิด: แม้แต่ยาที่เคยใช้ อาจกลายเป็นตัวกระตุ้นภูมิแพ้ได้
- ฮอร์โมน: ไทรอยด์เป็นพิษ ทั้งไฮเปอร์และไฮโป อาจส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกัน
- สารสัมผัส: ขนสัตว์ ไรฝุ่น หรือแม้แต่ถุงมือยางที่ใช้ประจำ อาจเป็นผู้ร้ายเงียบ
บางครั้งลมพิษก็เหมือนปรัชญาเต๋า มองเผิน ๆ เหมือนปัญหาผิวหนัง แต่จริง ๆ แล้วอาจซ่อนความไม่สมดุลภายในไว้
น้ำแข็งช่วยลดอาการคันได้ไหม
น้ำแข็งช่วยลดอาการคันไหมนะ… คิดหนักเลย จริงๆ แล้วมันก็ช่วยได้แหละ แต่… มันก็ขึ้นอยู่กับสาเหตุของอาการคันด้วยนี่สิ
แบบว่า ถ้าคันเพราะแมลงกัดต่อย หรือแพ้สารอะไรสักอย่าง ความเย็นมันก็ช่วยชะลอการอักเสบ ทำให้คันน้อยลงได้ วิธีที่ง่ายสุดเลยก็คงเป็นเอาผ้าชุบน้ำเย็นๆ ประคบ ประมาณ 30 นาที เห็นผลชัดเจนเลยล่ะ เคยลองกับยุงกัด คันลดลงเยอะเลย
แต่ถ้าคันเพราะโรคผิวหนัง อย่างพวกผื่น หรือเชื้อรา ประคบเย็นอาจจะช่วยได้บ้าง แต่ไม่ใช่ทางแก้หลัก ต้องไปหาหมอรักษา ไม่งั้นอาจจะแย่กว่าเดิมนะ
อืมมม… สรุปคือ ประคบเย็นช่วยได้ แต่ต้องดูสาเหตุด้วย อย่าประมาท แล้วก็อย่าประคบร้อนเด็ดขาดนะ มันจะยิ่งทำให้คันมากขึ้นอีก เคยลองแล้ว ไม่ดีเลย
- ประคบเย็นช่วยลดอาการคันได้ เฉพาะกรณีแมลงกัดต่อย หรือแพ้สารบางอย่าง
- ช่วยชะลอการอักเสบ ทำให้คันน้อยลง
- ใช้ผ้าชุบน้ำเย็นประคบ 30 นาที
- ห้ามประคบร้อน จะทำให้คันมากขึ้น
- หากคันจากโรคผิวหนัง ต้องพบแพทย์ ประคบเย็นเป็นเพียงการบรรเทาอาการชั่วคราว
ข้อเสนอแนะสำหรับคำตอบ:
ขอบคุณที่ให้ข้อเสนอแนะ! ข้อเสนอแนะของคุณมีความสำคัญต่อการปรับปรุงคำตอบในอนาคต