ทำไม ต้อง งด ยา เบาหวาน ก่อนผ่าตัด

ความจำเป็นในการปรับเปลี่ยนการใช้ยาเบาหวานก่อนการผ่าตัด: มากกว่าแค่การงด

การผ่าตัดเป็นกระบวนการที่ร่างกายต้องเผชิญกับความเครียดอย่างมาก สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดจึงมีความสำคัญเป็นพิเศษ ทั้งก่อน ระหว่าง และหลังการผ่าตัด ซึ่งแตกต่างจากความเข้าใจทั่วไปที่ว่า “ต้องงดยาเบาหวานก่อนผ่าตัด” ความจริงแล้ว การปรับเปลี่ยนวิธีการใช้ยา ไม่ใช่การงดโดยสิ้นเชิง นั้นมีความสำคัญและซับซ้อนกว่านั้นมาก

บทความนี้จะอธิบายถึงเหตุผลเบื้องหลังการปรับเปลี่ยนการใช้ยาเบาหวานก่อนผ่าตัด โดยเฉพาะกลุ่มยา SGLT2 inhibitors (SGLT2i) เช่น ertugliflozin ซึ่งได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย และเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการปรึกษาแพทย์อย่างใกล้ชิดก่อนตัดสินใจใดๆ

ทำไมต้องปรับเปลี่ยน (ไม่ใช่แค่เพียงงด) ยาเบาหวานก่อนผ่าตัด?

การผ่าตัดทำให้ร่างกายอยู่ในสภาวะเครียด ซึ่งส่งผลต่อการทำงานของระบบต่างๆ รวมถึงการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด หากยังคงใช้ยาเบาหวานในรูปแบบปกติ อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่ไม่พึงประสงค์ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับยา SGLT2i ซึ่งมีกลไกการออกฤทธิ์ที่เกี่ยวข้องกับการขับน้ำตาลออกทางปัสสาวะ สิ่งนี้อาจนำไปสู่:

• ภาวะขาดน้ำ (Dehydration): ยา SGLT2i ทำให้ร่างกายขับน้ำออกทางปัสสาวะมากขึ้น หากไม่ได้รับการชดเชยด้วยการดื่มน้ำอย่างเพียงพอ การผ่าตัดซึ่งอาจทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำได้มากขึ้นอยู่แล้ว จะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะขาดน้ำ ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะช็อกได้
• ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia): ในช่วงก่อนและหลังการผ่าตัด ร่างกายอาจได้รับอาหารไม่เพียงพอหรือมีการเปลี่ยนแปลงในกิจวัตรประจำวัน การใช้ยา SGLT2i อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลงอย่างรวดเร็วและรุนแรง โดยเฉพาะหากมีการอดอาหารก่อนผ่าตัด
• ภาวะไตวายเฉียบพลัน (Acute Kidney Injury): ในบางราย การใช้ยา SGLT2i ร่วมกับการลดปริมาณเลือดหมุนเวียนขณะผ่าตัด อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะไตวายเฉียบพลันได้

บทบาทของแพทย์ในการวางแผนการรักษา

การตัดสินใจในการปรับเปลี่ยนหรืองดยาเบาหวานก่อนผ่าตัด ไม่ใช่เรื่องที่ผู้ป่วยควรทำด้วยตัวเอง แพทย์ผู้ดูแลจะต้องประเมินสภาพร่างกายโดยรวม ประวัติการรักษา ชนิดและขนาดยาที่ใช้ และประเภทของการผ่าตัด เพื่อวางแผนการรักษาที่เหมาะสมและปลอดภัยที่สุด ซึ่งอาจรวมถึง:

• การปรับลดขนาดยา: แทนที่จะงดโดยสิ้นเชิง แพทย์อาจแนะนำให้ลดขนาดยาลงชั่วคราวก่อนผ่าตัด
• การเปลี่ยนชนิดยา: แพทย์อาจเลือกเปลี่ยนไปใช้ยาประเภทอื่นที่ไม่ก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนดังกล่าว
• การเตรียมการก่อนผ่าตัด: การให้คำแนะนำเกี่ยวกับการดื่มน้ำอย่างเพียงพอ การควบคุมอาหาร และการตรวจระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอ เพื่อเตรียมร่างกายให้พร้อมสำหรับการผ่าตัด

สรุปแล้ว การปรับเปลี่ยนการใช้ยาเบาหวานก่อนผ่าตัด เป็นเรื่องที่ต้องได้รับการพิจารณาอย่างรอบคอบและเป็นรายบุคคล การปรึกษาหารือกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อร่วมกันวางแผนการรักษาที่เหมาะสม มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความปลอดภัยและผลลัพธ์ที่ดีของการผ่าตัด อย่าลังเลที่จะสอบถามข้อสงสัยต่างๆ กับแพทย์ของคุณ เพื่อให้คุณได้รับการดูแลที่ดีที่สุด และการผ่าตัดเป็นไปอย่างราบรื่นและปลอดภัย