ถ้าไตทำงานผิดปกติจะเกิดผลเสียต่อร่างกายอย่างไร

เมื่อไตเสื่อม: ผลกระทบที่ซ่อนเร้นต่อสุขภาพ

ไตเปรียบเสมือนเครื่องกรองอันทรงประสิทธิภาพของร่างกาย ทำหน้าที่สำคัญในการกำจัดของเสีย ควบคุมสมดุลของเหลว และผลิตฮอร์โมนที่จำเป็นต่อการทำงานของระบบต่างๆ เมื่อไตทำงานผิดปกติ หรือเกิดโรคไต ผลกระทบต่อร่างกายจะค่อยๆ ปรากฏออกมาอย่างซับซ้อนและร้ายแรง มิใช่เพียงแค่การปัสสาวะบ่อยอย่างที่เข้าใจกันทั่วไปเท่านั้น

อาการเบื้องต้นที่สังเกตได้ง่าย มักถูกมองข้ามหรือเข้าใจผิด เช่น การปัสสาวะบ่อยขึ้น โดยเฉพาะในเวลากลางคืน (Nocturia) อาจเกิดจากการดื่มน้ำมากเกินไป แต่หากเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องควรรีบปรึกษาแพทย์ อาการบวมที่ใบหน้า มือ เท้า และข้อเท้า (Edema) ก็เป็นอีกสัญญาณหนึ่งที่บ่งชี้ถึงการทำงานของไตที่ผิดปกติ เนื่องจากไตไม่สามารถกำจัดของเหลวส่วนเกินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ของเหลวคั่งอยู่ในร่างกาย

นอกจากอาการที่เห็นได้ชัดเจนแล้ว ผลกระทบจากไตทำงานผิดปกติยังส่งผลต่อระบบต่างๆ ภายในร่างกายอย่างลึกซึ้ง เช่น:

• ความดันโลหิตสูง: ไตมีบทบาทสำคัญในการควบคุมความดันโลหิต เมื่อไตทำงานบกพร่อง จะทำให้ร่างกายควบคุมความดันโลหิตได้ยากขึ้น เสี่ยงต่อการเป็นโรคความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด

• ภาวะโลหิตจาง: ไตผลิตฮอร์โมน erythropoietin ซึ่งช่วยกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง หากไตทำงานผิดปกติ การผลิตฮอร์โมนนี้จะลดลง ส่งผลให้ร่างกายขาดเม็ดเลือดแดง เกิดภาวะโลหิตจาง ทำให้รู้สึกอ่อนเพลีย เหนื่อยล้า และมีอาการใจสั่น

• การสะสมของเสียในร่างกาย: เมื่อไตไม่สามารถกรองของเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ ของเสียเหล่านี้จะสะสมอยู่ในร่างกาย ส่งผลกระทบต่อระบบประสาท กล้ามเนื้อ และอวัยวะต่างๆ ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ ปวดกระดูก และแม้กระทั่งอาการชัก

• ภาวะกระดูกพรุน: ไตมีบทบาทสำคัญในการควบคุมระดับแคลเซียมและฟอสฟอรัสในร่างกาย เมื่อไตทำงานผิดปกติ จะทำให้ระดับแคลเซียมและฟอสฟอรัสในเลือดผิดปกติ ส่งผลให้กระดูกเปราะบาง เสี่ยงต่อการเกิดภาวะกระดูกพรุน

• การเปลี่ยนแปลงของน้ำหนัก: ทั้งการลดลงหรือเพิ่มขึ้นอย่างผิดปกติ อาจเกิดจากภาวะขาดน้ำ หรือภาวะบวมน้ำ ตามลำดับ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการทำงานของไต

การตรวจสุขภาพประจำปี รวมถึงการตรวจปัสสาวะและการตรวจเลือด เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการตรวจหาความผิดปกติของไตในระยะเริ่มต้น การรักษาโรคไตอย่างทันท่วงที สามารถช่วยชะลอความรุนแรงของโรค และยืดอายุการทำงานของไตได้ อย่ามองข้ามสัญญาณเตือนเหล่านี้ เพราะสุขภาพไตที่ดี คือหัวใจสำคัญของสุขภาพที่ดีโดยรวม

หมายเหตุ: บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้เบื้องต้นเท่านั้น ไม่สามารถใช้ทดแทนคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับสุขภาพไต ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม