ภูมิแพ้เฉียบพลันอันตรายไหม

ภูมิแพ้แบบไหนอันตราย

ภูมิแพ้อันตราย? หอบหืดนี่แหละโคตรอันตราย

หายใจลำบาก? แน่นหน้าอก? เสียงหวีด? รีบไปหาหมอ ไม่งั้นตาย

• หอบหืดกำเริบรุนแรง อาจถึงตายได้
• ปี 2566 มีคนตายเพราะหอบหืดกี่คน ไม่รู้ แต่เยอะแน่
• อาการหนักๆ ต้องไป รพ. อย่ามัวแต่รอ

ปล. เคยเกือบตายเพราะแพ้ยา จำได้แม่น เลยรู้ว่าไม่ควรประมาท

ภูมิแพ้เฉียบพลันเกิดจากอะไร

กลางดึกแบบนี้…คิดถึงแต่เรื่องเดิม ๆ

ภูมิแพ้เฉียบพลันน่ะเหรอ… เหมือนร่างกายมันรวนไปหมดเลยนะ

• สารก่อภูมิแพ้: มันเหมือนตัวจุดชนวน…อาหาร ยา แมลงกัด…ร่างกายเราดันไปเจอแล้วไม่ชอบอย่างรุนแรง
• ระบบภูมิคุ้มกัน: ปกติมันต้องปกป้องเรา…แต่กับคนที่เป็นภูมิแพ้…มันดันทำร้ายตัวเองซะงั้น
• ปฏิกิริยา: ร่างกายมันตอบสนองแบบ…เกินเหตุไปมาก…หายใจไม่ออก ความดันตก…น่ากลัว

ทำไมต้องเป็นเรานะ…บางทีก็คิดแบบนั้น

บางที…ก็แค่อยากให้มันหายไป…

ภูมิแพ้แบบไหนอันตราย

โอ๊ย…ถามเรื่องภูมิแพ้เนี่ย เหมือนถามใจคนเป็นภูมิแพ้เลย! ภูมิแพ้อะไรอันตรายน่ะเหรอ? ก็ภูมิแพ้ที่เล่นงานเราซะปางตายสิ! เอาแบบที่ต้องรีบไปหาหมอชนิดด่วนจี๋นะ

• หายใจไม่ออก: นี่แหละตัวดี! เหมือนมีใครมาบีบคอ หายใจเข้าก็ยาก หายใจออกก็ลำบาก
• แน่นหน้าอก: ไม่ใช่แค่แน่นเฉยๆนะ นี่มันแน่นแบบอกจะระเบิด!
• หายใจไม่อิ่ม: หายใจเข้าไปเท่าไหร่ก็เหมือนไม่ได้หายใจ เหมือนคนขาดน้ำทั้งๆที่อยู่ในทะเล
• หายใจมีเสียงหวีด: อันนี้ตัวใครตัวมัน! เสียงหวีดนี่มันเหมือนผีหลอกตอนกลางวันแสกๆ

อาการพวกนี้มันไม่ใช่แค่ภูมิแพ้ธรรมดา แต่มันคือ “หอบหืดจากภูมิแพ้” ซึ่งถ้าไม่รีบไปหาหมอ อาจจะ…ไม่อยากคิดภาพ! คือมันอันตรายถึงชีวิตได้เลยนะเออ

ข้อมูลเพิ่มเติม (แบบชาวบ้าน)

• หอบหืดจากภูมิแพ้: มันไม่ใช่แค่แพ้อากาศแล้วจามนะเว้ย! มันคือทางเดินหายใจมันบีบตัว ตีบตัน หายใจแทบไม่ได้
• ทำไมต้องรีบไปหาหมอ: เพราะหมอเค้ามี “ยาขยายหลอดลม” ไง! พ่นปุ๊บ โล่งปั๊บ (แต่ก็ต้องไปหาหมออยู่ดีนะ)
• อย่าคิดว่าตัวเองเก่ง: อย่าคิดว่า “เดี๋ยวก็หาย” หรือ “ทนได้” เพราะบางทีมันไม่ทัน!
• สังเกตตัวเอง: ถ้ามีอาการพวกนี้บ่อยๆ รีบไปตรวจซะ! อย่ารอให้มันสายเกินแก้
• กินยาตามหมอสั่ง: ถ้าหมอให้ยามากิน ก็กินซะ! อย่าดื้อ!

เอ้อ…พูดแล้วขนลุก! ใครที่เป็นภูมิแพ้อยู่ ก็ดูแลตัวเองดีๆนะ อย่าประมาท! เดี๋ยวจะหาว่าไม่เตือน!

โรคภูมิแพ้ร้ายแรงไหม

โรคภูมิแพ้อาจร้ายแรงได้จริง โดยเฉพาะเคสที่พัฒนากลายเป็นภาวะ Anaphylaxis หรืออาการช็อกจากการแพ้รุนแรง ซึ่ง…อันนี้อันตรายถึงชีวิตเลยนะ

Anaphylaxis เนี่ยมันคือการที่ร่างกายตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้แบบโอเวอร์มากๆ ทำให้เกิดอาการต่างๆ เหล่านี้:

• หายใจติดขัด: อันนี้ชัดเจนว่าอันตราย เพราะร่างกายขาดออกซิเจน
• บวมบริเวณใบหน้า, ลิ้น, คอ: ทำให้ทางเดินหายใจตีบตัน ยิ่งหายใจยากเข้าไปอีก
• ความดันโลหิตต่ำ: เลือดไปเลี้ยงอวัยวะสำคัญไม่พอ ทำให้เกิดภาวะช็อก

เคยอ่านเจอว่าบางคนแพ้อาหารทะเลแบบรุนแรง แค่ได้กลิ่นก็เริ่มมีอาการแล้ว น่ากลัวมากจริงๆ คือระบบภูมิคุ้มกันมันทำงานผิดปกติไปเยอะเลยนะเนี่ย

เกร็ดเล็กน้อย:

• Epipen คือเพื่อน: คนที่มีความเสี่ยง Anaphylaxis ควรพก Epinephrine auto-injector (Epipen) ติดตัวไว้เสมอ มันช่วยชีวิตได้จริงๆ
• การป้องกันดีกว่ารักษา: ถ้าเรารู้ว่าแพ้อะไร ก็พยายามหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้นั้นๆ ให้ได้มากที่สุด
• ปรึกษาแพทย์: ถ้าสงสัยว่าตัวเองเป็นภูมิแพ้ ควรไปตรวจกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม

ภูมิแพ้ต้องนอนโรงพยาบาลไหม

ภูมิแพ้ต้องนอน รพ. ไหม? อืมมม… ไม่เสมอไปนะ แล้วแต่ความรุนแรงของอาการเลย ถ้าแค่คันๆ จามๆ ไม่น่าจะต้องนอนหรอก แต่ถ้าหายใจไม่สะดวก หรือบวมมาก อันนี้ต้องรีบไปหาหมอ อาจต้องนอน จริงป่ะ? ปีนี้พี่สาวฉันเป็นภูมิแพ้รุนแรงมาก เกือบเข้า ICU โชคดีที่ไปหาหมอทัน

• อาการหนักถึงขั้นหายใจไม่ออก อันตรายมากนะ! ต้องนอน รพ. แน่นอน

• ถ้าแค่มีผื่นขึ้น คันๆ จาม น้ำมูกไหล ส่วนใหญ่รักษาแบบ outpatient แต่ก็ต้องไปหาหมอ อย่าปล่อยไว้นะ!

• ฉันเคยแพ้กุ้ง ตัวบวมไปหมด แต่ก็แค่กินยาแล้วกลับบ้านได้

  สงสัยต้องไปเช็คประวัติการแพ้ของตัวเองซะแล้ว ลืมไปเลย ปีที่แล้วแพ้ฝุ่นเยอะมาก จามทั้งวัน ปีนี้ยังไม่ค่อยมีอาการเท่าไหร่ แต่ก็ต้องระวังไว้ก่อน หาหมอตรวจดีกว่ามั้ยเนี่ย ไม่แน่ใจ เอาวะ ไปหาหมอดีกว่าเนอะ

  ปล. จริงๆ แล้ว ควรปรึกษาแพทย์ อย่าเชื่อฉันมาก ฉันไม่ได้เป็นหมอนะ แค่เล่าประสบการณ์ตัวเอง และของคนรอบข้าง อันนี้แค่ความคิดเห็นส่วนตัวนะ ปีนี้ฉันแพ้แมวมาก ไอจามตลอด ไปหาหมอมาแล้ว ได้ยาแก้แพ้มากิน โอเคขึ้นเยอะเลย

ภูมิแพ้ขั้นรุนแรงรักษายังไง

ตอนนั้นปี 62 ไปกินข้าวที่ร้านอาหารแถวทองหล่อ สั่งส้มตำมากิน คำแรกก็ปกติ คำที่สองเริ่มคันคอ หายใจไม่ออก โอ้โห รู้เลยว่าแพ้กุ้ง เพราะปกติไม่กินกุ้ง แต่ส้มตำร้านนั้นเค้าใส่กุ้งแห้งมาแบบไม่บอก!

รีบวิ่งไปห้องน้ำ ส่องกระจก หน้าบวม ปากบวม ตาปรือ คือรู้เลยว่ามาแน่ รีบบอกเพื่อน เพื่อนตกใจมาก ช่วยกันเรียกรถพยาบาล

• Epinephrine: ตอนนั้นพยาบาลฉีด Adrenaline เข้าที่ต้นขาเลย แรงมาก! หัวใจเต้นเร็วเหมือนจะหลุดออกมา
• ABC: พยาบาลประเมินการหายใจ การเต้นของหัวใจ ความดัน คือละเอียดมาก เค้าถามตลอดว่ารู้สึกยังไง
• อาการอื่น: นอกจากฉีด Adrenaline เค้าก็ให้ยาแก้แพ้ ยาแก้คลื่นไส้ เพราะตอนนั้นคือทรมานสุดๆ คลื่นไส้ อาเจียน

หลังจากวันนั้นเข็ดเลย เวลาไปกินอะไรที่ร้าน ต้องถามเค้าละเอียดมาก ว่ามีส่วนผสมอะไรบ้าง กลัวแพ้อีก

• สังเกตอาการ: ถ้าเริ่มคันคอ ปากบวม ลิ้นบวม หายใจไม่สะดวก รีบกินยาแก้แพ้เลย อย่ารอให้เป็นหนัก
• ปรึกษาหมอ: ไปตรวจกับหมอผิวหนัง เค้าให้ยาแก้แพ้ติดตัวตลอด แล้วก็ให้คำแนะนำเรื่องอาหารที่ควรหลีกเลี่ยง

ตอนนี้ปี 67 ก็ยังระวังตัวอยู่ดีกว่าประมาท แพ้ขึ้นมาทีนึงไม่คุ้มเลย!

เป็นภูมิแพ้บ่อยอันตรายไหม

ภูมิแพ้เรื้อรัง อันตรายได้

• ทำลายคุณภาพชีวิต กิจวัตรเสียหาย

• อาการรุนแรง หายใจไม่ออก ถึงแก่ชีวิตได้

• หอบหืด อันตรายถึงตาย หากไม่ได้รับการรักษา

• ต้องดูแลอย่างต่อเนื่อง พบแพทย์เป็นประจำ

ปีนี้ ฉันพบแพทย์เฉพาะทางโรคภูมิแพ้ ตรวจเลือด พบสารก่อภูมิแพ้หลักคือไรฝุ่น เริ่มรักษาด้วยยาและการดูแลรักษาความสะอาดบ้าน อาการดีขึ้น แต่ต้องดูแลอย่างต่อเนื่อง แพ้แมวด้วย เลี่ยงการสัมผัส

ภูมิแพ้เฉียบพลันเกิดจากอะไร

ภูมิแพ้เฉียบพลัน หรือ Anaphylaxis เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้ (allergen) รุนแรงเกินไป คิดง่ายๆ คือ ร่างกาย “โอเวอร์รีแอค” ต่อสิ่งที่ไม่เป็นอันตราย ทำให้เกิดอาการหลายอย่างพร้อมกัน เช่น หายใจลำบาก ความดันตก หรือหมดสติได้ ถ้าไม่รีบแก้ไข อาจอันตรายถึงชีวิต

• สารก่อภูมิแพ้: อาหาร (เช่น ถั่ว นม ไข่) ยา (เช่น เพนิซิลิน) แมลงกัดต่อย (เช่น ผึ้ง แตน) ยางลาเท็กซ์
• กลไก: ระบบภูมิคุ้มกันปล่อยสารเคมี (เช่น ฮิสตามีน) ออกมาจำนวนมาก ทำให้หลอดเลือดขยายตัว ทางเดินหายใจตีบแคบ
• ความรุนแรง: อาการแตกต่างกันไปในแต่ละคน บางคนเป็นแค่ผื่นคัน บางคนถึงขั้นเสียชีวิต ผมว่าร่างกายคนเรานี่ก็เหมือนเครื่องจักร บางทีมันก็รวนๆ บ้าง

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• การรักษาหลักคือฉีดอะดรีนาลีน (Epinephrine) ทันที เพื่อช่วยให้ทางเดินหายใจเปิด และความดันโลหิตกลับมาปกติ
• คนที่มีความเสี่ยง ควรพกยาฉีดอะดรีนาลีนติดตัวเสมอ และเรียนรู้วิธีใช้ให้ถูกต้อง
• การป้องกันที่ดีที่สุด คือ หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ที่รู้ว่าแพ้
• การทดสอบภูมิแพ้ (Allergy testing) ช่วยระบุสารก่อภูมิแพ้ได้
• ผมเคยเห็นคนแพ้กุ้งจนหน้าบวม ตัวแดงไปหมด น่ากลัวมากจริงๆ เข้าใจเลยว่าทำไมต้องระวัง