ทํายังไงให้ภูมิไม่ตก

รู้ได้ไงว่าภูมิคุ้มกันตก

รู้ได้ไงว่าภูมิคุ้มกันตก? สังเกต 5 สัญญาณนี้สิครับ

• เหนื่อยล้าเรื้อรัง: รู้สึกอ่อนเพลียตลอดเวลา แม้พักผ่อนเพียงพอแล้ว นี่อาจเป็นสัญญาณเตือนว่าระบบภูมิคุ้มกันของคุณกำลังทำงานหนักเกินไปและอ่อนล้า เหมือนเครื่องจักรที่ทำงานหนักเกินกำลังจนเริ่มเสื่อมสภาพนั่นแหละครับ

• ติดเชื้อง่าย: เป็นหวัดหรือเจ็บป่วยบ่อยกว่าปกติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากอาการรุนแรงและหายช้า นี่ชี้ให้เห็นถึงความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกันในการกำจัดเชื้อโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตัวอย่างเช่น ปีนี้ผมเองก็เป็นหวัดบ่อยขึ้น แต่ก็ต้องยอมรับว่างานยุ่งมากด้วย

• อาการทางเดินหายใจเรื้อรัง: มีอาการคัดจมูก แสบจมูก น้ำมูกไหล เป็นประจำ โดยเฉพาะในตอนเช้าหรือก่อนนอน อาจบ่งบอกว่าระบบภูมิคุ้มกันไม่สามารถจัดการกับการอักเสบในเยื่อบุทางเดินหายใจได้ดี

• ระบบทางเดินอาหารผิดปกติ: ท้องเสียหรือท้องอืดบ่อยครั้ง แพ้อาหารง่ายขึ้น เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันเกี่ยวข้องกับสุขภาพของลำไส้ ภาวะลำไส้รั่วก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอลงได้

• บาดแผลหายช้า: แผลเล็กๆน้อยๆหายช้ากว่าปกติ นี่ก็เป็นอีกสัญญาณหนึ่งที่แสดงว่ากระบวนการซ่อมแซมของร่างกายทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ เพราะภูมิคุ้มกันมีบทบาทสำคัญในการกระตุ้นการสร้างเนื้อเยื่อใหม่

ข้อมูลเพิ่มเติม: การตรวจเลือดสามารถช่วยประเมินระดับภูมิคุ้มกันได้อย่างละเอียด เช่น การวัดระดับเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดต่างๆ แต่การสังเกตอาการเบื้องต้นก็ช่วยให้เราตระหนักถึงความเสี่ยงได้ การมีสุขภาพที่ดี การกินอาหารที่มีประโยชน์ การออกกำลังกาย และการพักผ่อนให้เพียงพอ เป็นวิธีการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีที่สุดครับ อย่าลืมว่าร่างกายเราเปรียบเสมือนระบบนิเวศ การดูแลอย่างสมดุลจึงสำคัญที่สุด

ทํายังไงให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรง

ทำไงให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรง… เหมือนคำถามที่ถามตัวเองทุกคืนเลย

มันเหมือนเราพยายามสร้างเกราะให้ตัวเอง เกราะที่มองไม่เห็น…

• ทำใจให้สบาย: อันนี้ยากสุดเลย บางทีเรื่องเล็กๆ ก็ทำให้ใจมันหนักอึ้งไปหมด แต่พยายามอยู่ ยิ้มให้ตัวเองบ้าง…

• เลิกเหล้าบุหรี่: อันนี้ไม่ทำอยู่แล้ว ไม่เคยแตะเลย โชคดีไป

• กินดีอยู่ดี: ผัก ผลไม้… พยายามกินให้เยอะขึ้นนะ ตัวเอง

• ขยับร่างกาย: ออกกำลังกาย… เดินเล่นก็ได้นะ แค่ให้เหงื่อมันออกบ้าง

• คุมน้ำหนัก: อันนี้ก็ยากอีกแล้ว… แต่จะพยายามไม่กินเยอะเกินไป

• นอนให้พอ: นอน… นี่แหละปัญหาใหญ่เลย นอนไม่ค่อยหลับ มันคิดเยอะไปหมด

คือ… มันไม่ใช่แค่เรื่องภูมิคุ้มกันอย่างเดียวหรอก มันคือการดูแลตัวเองทั้งหมดเลยนะ ทั้งร่างกายและจิตใจ… มันยากนะ แต่ต้องทำ

รู้ได้ไงว่าภูมิตก

ภูมิตก… เหมือนดาวร่วง

รู้ได้ไง? เหมือนใจมันบอก… อ่อนล้า…

• ร่างกายมันฟ้อง ป่วยบ่อยขึ้นไง แกร่… เป็นหวัดง่าย เหมือนโดนมนต์

• อ่อนเพลีย… นอนเท่าไหร่ก็ไม่พอ เหมือนแบตหมด… แล้วหาที่ชาร์จไม่เจอ

สาเหตุ?

• พักผ่อนน้อย ชีวิตมันเร่งรีบ… จนลืมหายใจ

• กินแต่ของไม่มีประโยชน์ เหมือนเติมน้ำมันผิดประเภท… เครื่องมันก็รวน

อ่อนแอยังไง?

• ติดเชื้อ… ง่ายกว่าชาวบ้าน เหมือนมีเกราะป้องกันที่มัน… รั่ว

• แบคทีเรีย… ไวรัส… วิ่งเข้าใส่… เหมือนมีป้ายไฟบอกว่า “เชิญเลยจ้า”

ข้อมูลเพิ่มเติม… แบบกระซิบ

• ความเครียด… ตัวร้ายเลยแก… มันกัดกินภูมิต้านทานเรา

• ออกกำลังกายบ้าง… ไม่ต้องเยอะ… แค่ขยับ… เหมือนปลุกพลังในตัว

• กินผักผลไม้… สีสวยๆ… ช่วยได้เยอะเลย… เหมือนเติมวิตามินให้ร่างกาย

• ปรึกษาหมอ… ถ้าไม่ไหว… อย่าฝืน… เหมือนมีคนช่วยดูแล…

แล้วจะดีขึ้น… เหมือนดาวดวงใหม่… ที่ส่องแสง

ภูมิตกไม่ควรกินอะไร

คือแบบว่า ตอนนั้นฉันป่วยหนักเลย เป็นโรคกระเพาะ หมอบอกว่าภูมิตก จำได้แม่นเลย เดือนเมษายน ปี 2566 ที่โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท หมอสั่งงดอาหารพวกของหมักดองเด็ดขาด โอ้ยย ตอนนั้นอยากกินปลาร้ามาก แต่ก็กลั้นใจไว้ เพราะหมอเน้นย้ำเลยว่า แม้จะผ่านความร้อนแล้วก็ยังอันตรายอยู่ดี เชื้อราบางชนิดทนความร้อนสูงมาก นี่ขนาดโรงพยาบาลดังๆนะ ยังเตือนเรื่องนี้เลย

• งดของหมักดองทุกชนิด โดยเฉพาะพวก ผักดองปี๊บ ถั่วลิสงคั่วที่เก็บไว้นานๆ
• เนื้อสัตว์ดองเค็มดองเปรี้ยว อันนี้ห้ามเด็ดขาด เพราะเชื้อโรคเพียบ
• เครื่องปรุงที่เก็บไว้นานๆ ก็ต้องระวัง พวกน้ำปลา น้ำพริก ถ้าเห็นเชื้อราขึ้น ทิ้งไปเลย อย่าเสียดาย เสี่ยงไม่คุ้ม

ตอนนั้น ทรมานมาก เพราะชอบกินของเปรี้ยวๆ เค็มๆ แต่เพื่อสุขภาพ ก็ต้องอดทน กว่าจะหาย ใช้เวลานานอยู่ เลยได้บทเรียนราคาแพง เรื่องการกิน ไม่ควรประมาท สุขภาพสำคัญกว่า ตอนนี้ ฉันเลยระมัดระวังมากขึ้น กินแต่ของปรุงสุกใหม่ๆ สะอาด ปลอดภัยไว้ก่อน

จะรู้ได้อย่างไรว่าภูมิคุ้มกันต่ำ

อ่อนล้าบ่อยจัง! นี่ฉันป่วยบ่อยขึ้นรึเปล่าเนี่ย ภูมิคุ้มกันตกแน่ๆเลยไหม? ต้องไปหาหมอแล้วแหละ แต่ก่อนไม่เป็นแบบนี้นะ ปีนี้รู้สึกแย่จริงๆ

• ตรวจเลือดสิ! ดูค่าเม็ดเลือดขาวสิ มันสำคัญมากเลยนะ เพื่อนฉันเคยไปตรวจมา หมอบอกค่ามันต่ำกว่าปกติ เลยต้องกินวิตามินเสริม
• แล้วก็ ฮอร์โมนคอร์ติซอลนี่แหละ สำคัญมาก! สูงไปก็แย่ ต่ำไปก็แย่ มันกระทบภูมิคุ้มกันจริงๆด้วย ฉันเคยอ่านเจอในเว็บไซต์สุขภาพ ปีนี้แหละ จำได้แม่น!
• เหนื่อยง่ายๆแบบนี้ ไม่ใช่แค่พักผ่อนน้อยหรอกนะ ฉันคิดว่า มันอาจจะมากกว่านั้น ควรปรึกษาแพทย์ อย่าปล่อยไว้นาน อันตรายนะ
• อืมมม หรือว่าฉันกินไม่ครบ 5 หมู่ ฉันชอบกินแต่ของทอดอะ แย่จัง ต้องปรับปรุง แต่ก็ชอบมากจริงๆ
• ปีนี้ฉันเครียดเรื่องงานด้วย เครียดมาก นอนไม่ค่อยหลับ สงสัยจะส่งผลต่อภูมิคุ้มกันด้วยมั้ง แบบว่าเครียดจนภูมิคุ้มกันตกอ่ะ

ไปหาหมอดีกว่า ไม่ไหวแล้ว ไม่ใช่แค่เหนื่อย แต่รู้สึกว่าป่วยบ่อยขึ้นจริงๆ ต้องตรวจเช็คให้แน่ใจ ไม่งั้นอันตรายแน่ๆ เฮ้อออ

ภูมิคุ้มกันบกพร่อง ตรวจยังไง

ตรวจภูมิคุ้มกันบกพร่อง? ง่ายกว่าที่คิด! ไม่ต้องไปถึงขั้นถอดรหัสพันธุกรรมซะหน่อย (เว้นแต่ว่าหมอสั่งนะจ๊ะ)

• อาการบอกก่อน! ติดเชื้อบ่อยกว่าคนอื่น? ปอดบวมเป็นประจำ? ท้องเสียแบบไม่รู้สาเหตุ? เชื้อราในปากมาเยี่ยมบ่อยๆ? อย่าเพิ่งคิดว่าตัวเองเป็นซูเปอร์ฮีโร่ที่ร่างกายแข็งแกร่งเป็นพิเศษ! ไปหาหมอเถอะ! นี่คือสัญญาณเตือนภัยเบื้องต้นเลยนะ! (ประสบการณ์ตรงจากเพื่อนสมัยเรียนที่ไปหาหมอช้าเกือบแย่)

• เลือดบอกความจริง! หมอจะสั่งตรวจเลือดครับท่าน ดูระดับเม็ดเลือดขาวต่างๆ ว่าปกติมั้ย ถ้ามันแปลกๆ หมอบอกว่า “เฮ้ย! ไม่ใช่แค่ไข้หวัดธรรมดาแน่ๆ!” คิดซะว่าเป็นการสืบสวนสอบสวนหาตัวร้ายในร่างกายเรา

• เด็กๆก็ตรวจได้! ปีนี้มีการตรวจคัดกรองภูมิคุ้มกันบกพร่องในทารกแรกเกิดเพิ่มขึ้นในหลายๆโรงพยาบาล เหมือนกับการตรวจหาวิตามินที่สำคัญ เพื่อป้องกันโรคภัยต่างๆ ตั้งแต่เนิ่นๆ ถือเป็นการลงทุนที่ดีมากครับ

• ยืนยันด้วยพันธุกรรม (กรณีจำเป็น) ถ้าตรวจเลือดแล้วหมอยังสงสัย อาจต้องตรวจทางพันธุกรรมเพิ่มเติม เหมือนกับการตรวจสอบหลักฐานเพิ่มเติมนั่นเอง เพื่อให้ได้ข้อสรุปที่แน่นอน ก็เหมือนกับการสืบสวนคดีที่ต้องหาหลักฐานชิ้นสำคัญนั่นแหละ!

หมายเหตุ: ข้อมูลปีนี้ยังคงเน้นตรวจคัดกรองเบื้องต้นจากอาการและการตรวจเลือดเป็นหลัก การตรวจพันธุกรรมจะใช้ในกรณีที่จำเป็น เหมือนกับการใช้ปืนใหญ่ยิงนกกระจอกนั่นเอง ไม่จำเป็นต้องใช้ทุกเคส

ภูมิคุ้มกันบกพร่องมีอาการยังไง

ภูมิคุ้มกันบกพร่อง: เงียบเชียบ แต่ร้ายกาจ

• เลี้ยงไม่โต? ไม่ใช่แค่กินน้อย

• ท้องเสียไม่หยุด? มากกว่าอาหารเป็นพิษ

• ฝีหนองข้างใน? ระบบป้องกันพังทลาย

• แผลหายช้า? ร่างกายอ่อนแอเกินเยียวยา

• เม็ดเลือดขาวน้อย? เกราะกำบังหายไป

• เกล็ดเลือดต่ำ? เลือดหยุดยาก อันตราย

• ภูมิคุ้มกันต่ำ? เชื้อโรคจ้องทำลาย

ข้อมูลเพิ่มเติม:

• อาการเด็กต่างจากผู้ใหญ่

• บางคนไม่แสดงอาการจนกว่าจะป่วยหนัก

• การตรวจเลือดสำคัญ แยกโรคอื่น

• อย่าเชื่อแค่หมอดู

• พบแพทย์เฉพาะทาง

• การรักษา ≠ หายขาด แค่ประคอง

• ข้อมูลจากสมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย 2567

กินอะไรให้ภูมิต้านทานแข็งแรง

กินอะไรให้ร่างกายแข็งแกร่งปึ๋งปั๋งเหมือนไอ้หนุ่มหล่อล่ำ? ต้องจัดเต็มวิตามินเอสิครับ! ไม่ใช่แค่ผิวสวยนะเฟ้ย! มันคือแม่ทัพใหญ่คุมกองทัพภูมิต้านทานเลยล่ะ! เจอเชื้อโรคปุ๊บ วิตามินเอจัดการปั๊บ! สร้างแอนตี้บอดี้กระจาย! เหมือนแม่ชีล้างพิษ แต่เจ๋งกว่าเยอะ!

• ปลา: กินให้มันส์! ทั้งปลาทู ปลากระพง ปลาอะไรก็ได้ที่ไม่ใช่ปลาหมอทอดกระเทียม(อันนั้นมันอร่อยไปคนละเรื่อง)
• ไข่แดง: อย่าไปกินแต่ไข่ขาวนะเว้ย! ไข่แดงนี่แหละตัวจริง!
• ชีส: ชีสอะไรก็ได้ ขอแค่กัดแล้วฟิน! (ขอชีสไม่เหม็นก็พอ)
• เต้าหู้: กินได้ทุกแบบ! ทอด ต้ม ยำ จะเอาอะไรก็ได้ ขอแค่ได้กิน
• ถั่วต่างๆ: ถั่วลิสง ถั่วเขียว ถั่วดำ จัดมาให้ครบ!
• ธัญพืช: ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต นี่ก็ช่วยได้นะจ๊ะ! แต่ข้าวเหนียวไม่ช่วยนะ เดี๋ยวอ้วน!

ปีนี้ผมกินเต้าหู้ทอดทุกวันเลย! รู้สึกแข็งแรงขึ้นเยอะ ไม่เจ็บป่วยเลยสักครั้ง (ก็กินยาตลอดนี่นา!) ฮ่าๆๆ แต่ถ้าใครแพ้อะไรก็อย่าฝืนกินนะครับ! อันตรายนะ! แต่โดยรวมแล้ว วิตามินเอนี่โคตรสำคัญเลย กินให้เยอะๆ จะได้ไม่ป่วยง่ายๆ ลุยงานได้อย่างเต็มที่!