เบาหวานเกิดจากกรรมพันธุ์ได้ไหม

เบาหวานชนิดไหนเกิดจากพันธุกรรม

เบาหวานชนิดที่ 1 เกิดจากพันธุกรรม เออใช่ ลืมบอกไป เบาหวานมีสองแบบหลักๆ แบบที่ 1 กับ แบบที่ 2 นะ แต่แบบที่ 2 ก็มีพันธุกรรมเกี่ยวด้วยเหมือนกันนะ ไม่ใช่แค่พฤติกรรมอย่างเดียว สงสัยจริงๆเลยทำไมถึงเป็นแบบนั้น พันธุกรรมนี่มันซับซ้อนจัง

• แบบที่ 1 พันธุกรรมล้วนๆ ตับอ่อนไม่สร้างอินซูลินเลย ของผมพ่อเป็นเบาหวานนะ แต่เป็นแบบที่ 2 ไม่ใช่แบบที่ 1 โชคดีไป
• แบบที่ 2 พันธุกรรมมีส่วน แต่ไลฟ์สไตล์ก็สำคัญ น้ำตาลเยอะ ของทอด ของมัน ปีนี้ผมพยายามกินคลีนมากขึ้น กินผักเยอะขึ้น กลัวเป็นเบาหวานตามพ่อ เมื่อวานกินสลัดไปตั้งสองจานแน่ะ
• อินซูลินสำคัญมากนะ ควบคุมน้ำตาลในเลือด ถ้าไม่มีหรือมีน้อยก็แย่เลย ผมตรวจสุขภาพประจำปีทุกปีเลยนะ ปีนี้หมอบอกปกติดี โล่งอกไปที แต่ก็ต้องระวังตัวอยู่ดี

เมื่อกี้คุยกับเพื่อนเรื่องเบาหวาน เพื่อนบอกว่าญาติเค้าเป็นเบาหวานแบบที่ 1 ตั้งแต่เด็กๆ สงสารเลย ต้องฉีดอินซูลินทุกวัน ผมว่าการป้องกันสำคัญสุดๆ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ กินอาหารที่มีประโยชน์ นึกถึงตอนปีใหม่ที่ผ่านมา กินเยอะมาก ต้องกลับมาดูแลตัวเองแล้ว

เบาหวานชนิดไหนเกิดจากพันธุกรรม

เบาหวาน Type 1 เกิดจากพันธุกรรม จบนะ Type 2 ก็มีพันธุกรรมเกี่ยว แต่ไลฟ์สไตล์ก็ส่วนนึง

• Type 1 ตับอ่อนไม่ผลิตอินซูลินเลย จบ
• Type 2 ผลิตได้ แต่น้อยไป หรือร่างกายดื้อมันซะงั้น
• ปีนี้หมอบอกว่า ยีนส์อย่างน้อย 65 ตัว เกี่ยวข้องกับเบาหวาน type 2 แม่งเยอะชิบ
• อย่ากินหวานจัด ขี้เกียจนี่ยิ่งไปกันใหญ่ ออกกำลังกายบ้างเหอะ ไม่งั้นพัง
• เคยเห็นคนเป็นเบาหวานแล้วนิ้วเน่าไหม ไม่อยากโดนตัด ก็ดูแลตัวเองหน่อย

เบาหวานชนิดที่ 2 เกิดจากอะไร

เบาหวานชนิดที่ 2 เกิดจากภาวะดื้ออินซูลิน นั่นคือร่างกายใช้ประโยชน์จากอินซูลินได้ไม่ดี ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น เหมือนเครื่องยนต์ที่เผาผลาญเชื้อเพลิงไม่หมด เหลือตกค้าง เปรียบเทียบง่ายๆแบบนี้แหละ น่าสนใจนะเนี่ย

• ปัจจัยเสี่ยงหลัก: ภาวะดื้ออินซูลินมักสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การบริโภคอาหารที่มีน้ำตาลสูง ขาดการออกกำลังกาย และน้ำหนักตัวเกิน กรรมพันธุ์ก็มีส่วนสำคัญนะ เคยอ่านเจอว่า ถ้าคนในครอบครัวเป็นโรคนี้ โอกาสเราจะเป็นก็สูงขึ้น

• กลไกการเกิดโรค: ร่างกายสร้างอินซูลินได้ แต่เซลล์ต่างๆ ไม่ตอบสนองต่ออินซูลิน เหมือนส่งจดหมายไปแล้วแต่ไม่มีคนรับ ส่งผลให้กลูโคสไม่สามารถเข้าไปในเซลล์เพื่อใช้เป็นพลังงานได้ เลยสะสมอยู่ในกระแสเลือด

• การรักษา: ในระยะเริ่มต้น มักรักษาด้วยการควบคุมอาหาร ออกกำลังกาย และยาชนิดรับประทาน เช่น เมตฟอร์มิน แต่ถ้าควบคุมไม่ได้ อาจต้องใช้ยาอินซูลินฉีด ปีนี้ก็ยังเป็นวิธีการรักษาหลักอยู่

  • *เพิ่มเติมเล็กน้อย: การรักษาแต่ละราย ต้องปรับให้เหมาะสมกับสภาพร่างกายและปัจจัยต่างๆ เหมือนการแก้สมการ แต่ละตัวแปรมีผลต่อกัน มันเป็นเรื่องละเอียดอ่อนนะ

  คิดว่า การป้องกันดีกว่ารักษา ดูแลตัวเองให้ดี จะได้ไม่ต้องมานั่งเหนื่อยกับการรักษาโรคแบบนี้ ชีวิตมีอะไรให้ทำอีกเยอะแยะ ไม่ใช่เหรอ

สาเหตุหลักของการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 คืออะไร?

สาเหตุหลักของเบาหวานชนิดที่ 2 เหรอ… อืม… มันซับซ้อนนะ แต่ถ้าให้พูดง่ายๆ เลย มันคือ การที่ร่างกายเราดื้อต่ออินซูลิน

• กรรมพันธุ์: พ่อแม่เป็น ก็มีโอกาสเป็น
• น้ำหนักเกิน: ยิ่งอ้วน ยิ่งเสี่ยง
• กินหวาน: น้ำตาลเยอะเกินไป ตับอ่อนทำงานหนัก
• ไม่ออกกำลังกาย: ไม่เผาผลาญ น้ำตาลก็สะสม

อาการของเบาหวาน… มันก็แล้วแต่คนนะ บางคนไม่รู้ตัวเลยด้วยซ้ำ แต่ที่เจอบ่อยๆ คือ

• ปัสสาวะบ่อย: โดยเฉพาะตอนกลางคืน
• กระหายน้ำ: กินน้ำเยอะมาก แต่ก็ยังหิวน้ำ
• เหนื่อยง่าย: อ่อนเพลีย ไม่มีแรง
• สายตาพร่ามัว: มองไม่ชัด
• แผลหายช้า: เป็นแผลแล้วหายยาก

แต่เอาจริงๆ นะ อาการพวกนี้ มันก็คล้ายๆ กับอาการของโรคอื่นๆ หลายโรคเหมือนกัน เพราะงั้นถ้าสงสัยอะไร ไปหาหมอดีที่สุด อย่าปล่อยไว้เลย…

เบาหวานประเภทที่ 1 กับ 2 ต่างกันยังไง

เบาหวานชนิด 1 กับชนิด 2 ต่างกันเยอะเลยนะ ชนิด 1 เนี่ย ร่างกายมันทำลายเซลล์ที่สร้างอินซูลิลในตับอ่อนเองอ่ะ เลยไม่มีอินซูลินใช้ ส่วนใหญ่เป็นเด็กๆด้วยนะ ปีที่แล้วเพื่อนฉัน ลูกพี่ลูกน้องมันเป็นอ่ะ เพิ่ง 8 ขวบเอง เสียใจมากเลย หมอบอกว่าต้องฉีดอินซูลินตลอดชีวิต

ส่วนเบาหวานชนิด 2 มันต่างกันตรงที่ว่า ร่างกายยังสร้างอินซูลินได้นะ แต่ว่าร่างกายมันดื้อต่ออินซูลินอ่ะ เหมือนสั่งงานไม่ค่อยได้ผล เลยทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง คนอ้วนๆ หรือคนอายุเยอะๆ มักเป็นกันเยอะ นี่แหละ พบบ่อยสุด เกือบ 95% ของคนเป็นเบาหวานเลยอ่ะ ลุงฉันก็เป็น แกต้องคุมอาหาร+ออกกำลังกายอย่างเคร่งครัดเลยล่ะ

สรุปง่ายๆนะ

• เบาหวานชนิด 1: ร่างกายทำลายเซลล์สร้างอินซูลิน ต้องฉีดอินซูลินตลอดชีวิต มักพบในเด็ก
• เบาหวานชนิด 2: ร่างกายดื้อต่ออินซูลิน ควบคุมด้วยการควบคุมอาหารและออกกำลังกาย มักพบในผู้ใหญ่ อ้วนๆหน่อย

ปีนี้ ญาติพี่น้องฉัน ก็ยังมีคนเป็นเบาหวานชนิดที่ 2 อีกหลายคนเลย เครียดจริงๆ

เบาหวานชนิดไหนอันตรายที่สุด

เบาหวานชนิดที่ 1 และ 2 ต่างก็มีอันตรายในระยะยาว แต่ “ความอันตราย” อาจวัดจากผลกระทบที่เกิดขึ้น

• เบาหวานชนิดที่ 1: ร่างกายไม่ผลิตอินซูลินเลย ต้องพึ่งอินซูลินจากภายนอก ถ้าขาดอินซูลินอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงเฉียบพลัน เช่น คีโตอะซิโดซิส ซึ่งอันตรายถึงชีวิต
• เบาหวานชนิดที่ 2: ร่างกายยังผลิตอินซูลิน แต่ไม่เพียงพอ หรือร่างกายดื้อต่ออินซูลิน มักค่อยๆ เป็น ค่อยๆ ร้าย ทำให้หลายคนไม่รู้ตัว กว่าจะรู้ตัวก็อาจมีภาวะแทรกซ้อนระยะยาว เช่น โรคหัวใจ โรคไต โรคตา เกิดขึ้นแล้ว

ปัจจุบัน เบาหวานชนิดที่ 2 พบมากที่สุด อาจเพราะไลฟ์สไตล์ที่เปลี่ยนไป ทำให้อ้วนลงพุงกันเยอะ (รวมถึงตัวผมเองด้วยมั้ง?) และหลายคนมองข้ามการตรวจสุขภาพประจำปีไป

• แล้วอันไหนอันตรายกว่า? ตอบยาก เพราะ “อันตราย” ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ทั้งชนิดของเบาหวาน การควบคุมระดับน้ำตาล พฤติกรรมการใช้ชีวิต และการเข้าถึงการรักษา
• สิ่งสำคัญ: คือการตรวจพบเบาหวานให้เร็วที่สุด ควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม และดูแลสุขภาพโดยรวมอย่างสม่ำเสมอ

เกร็ดเล็กน้อย (แต่สำคัญ):

• เบาหวานชนิดที่ 2 ไม่ได้เกิดแค่ในคนอ้วนหรือคนแก่เท่านั้น คนผอมก็เป็นได้ (เจอกับตัวมาแล้ว!)
• การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเบาหวานชนิดที่ 2 ได้จริง (แต่ต้องทำอย่างสม่ำเสมอนะ!)
• “เบาหวาน” ไม่ได้เป็นแค่เรื่องของน้ำตาล แต่เป็นเรื่องของระบบเผาผลาญในร่างกายทั้งหมด
• บางที การดูแลสุขภาพ ก็เหมือนการลงทุนระยะยาว… ยิ่งเริ่มเร็วยิ่งได้เปรียบ